D-factor
De D-factor (Donkere Factor van Persoonlijkheid) is een diepgewortelde neiging om het eigenbelang te maximaliseren door andermans belangen te negeren, te accepteren of kwaadwillig te schaden – waarbij schade aan anderen bewust als middel wordt ingezet om persoonlijke doelen te bereiken. ► Deze neiging gaat gepaard met rechtvaardigende overtuigingen, zoals 1) cynische wereldbeelden (bijv. dat liegen voor eigen gewin acceptabel is omdat ‘anderen dit ook doen’), 2) hiërarchische denkpatronen (zoals de overtuiging dat macht en dominantie noodzakelijk zijn), of 3) diep wantrouwen in anderen (bijvoorbeeld dat mensen fundamenteel zelfzuchtig zijn). ► De D-factor vormt de gemeenschappelijke kern onderliggend aan diverse ‘donkere’ persoonlijkheidstrekken en verklaart hoe deze neiging aanzet tot maatschappelijk schadelijk gedrag, zoals het verspreiden van samenzweringstheorieën, steun voor anti-democratisch populisme, of zelfzuchtige criserespons (bijv. pandemie-ontkenning of hamsteren ten koste van anderen).
Klik hier of hier om meer te lezen over D-factor.
► Verwante begrippen: Dark Triad, Toxisch werkgedrag, No Asshole Rule, Ethisch leiderschap, Logische consequentie aanpak
► Willekeurige suggesties voor zoektermen: Medicalisering, Agentische betrokkenheid, Job demand-resource (JD-R) model, Authority bias, Transparantie in mentorschap
Heeft u een vraag of suggestie, stuur ons dan gerust een mail.
Open link ► Dit artikel van Choręziak en Rzymski (2025) laat zien dat een vegan dieet zorgt voor een duidelijk…
Open link ► Dit artikel van Yoo, Cheon en Reeve (2025) laat zien dat autonomie-ondersteunend lesgeven kan bijdragen aan het…
Open link ► Dit artikel van Szumowska et al. (2025) onderzocht cyclische mechanismen in doelgericht handelen. Longitudinale data (N=390, 3156…
Open link ► Dit artikel van Geluk et al. (2025) laat zien dat effectieve terugkeer naar werk (RTW) na burn-out…
Beste Jacob, Dank voor je reactie. Ik snap je punt over het verschil tussen natuurwetten en morele uitspraken – inderdaad…
‘Maar ik ga niet mee in de bewering dat moraliteit en esthetiek eenvoudigweg in de subjectieve hoek moeten worden geplaatst’.…
Open link ► Dit artikel van O’Keefe et al. (2025) gaat over een korte ‘groeimindset van interesse’ interventie, getest in een gerandomiseerd veldexperiment met…
Open link ► Dit artikel van Sternberg (2025) laat zien dat intelligentie zoals we die in de praktijk gebruiken (prestatie)…
"grens van één miljoen Google Scholar-citaties te doorbreken" is indrukwekkend, maar je geeft onterecht daarmee de indruk dat dit een…
Beste Coert, Bedankt voor je uitgebreide en verhelderende antwoord.
Geweldig artikel over ethiek! Het is belangrijk om te begrijpen wat ethisch gedrag echt betekent in de wereld van vandaag.…
Beste Marcel, Bedankt voor je reactie. Ik denk dat je gelijk hebt: iets wat te makkelijk is, kan juist minder…