Progressiegerichte professionals sluiten goed aan bij wat hun gesprekspartners zeggen voordat ze doorschakelen naar hun eigen punt of hun volgende vraag. Dit is een van de belangrijke redenen waarom progressiegerichte gesprekken vaak soepel en goed verlopen. Maar soms stellen deelnemers in trainingen de vraag: “Waarom zou ik geduldig moeten blijven? Waarom zou ik mijn ergersnis niet gewoon laten blijken? Dat doen mijn gesprekspartner zelf toch ook?”

Vriendelijk en geduldig aansluiten

In progressiegerichte gesprekken bied je steeds bewust ruimte aan het perspectief van je gesprekspartner en je sluit hier actief bij aan. Dat betekent dat je laat merken dat je goed hebt geluisterd en de inbreng van de ander serieus neemt – bijvoorbeeld door kort samen te vatten wat je hebt gehoord, begrip te tonen voor hun standpunt (ook al ben je het er niet mee eens), of verhelderende vragen te stellen – voordat je je eigen punt inbrengt. Je vermijdt daarbij een autoritaire, ongeduldige of geïrriteerde toon. Tegelijkertijd blijf je wel eerlijk en helder over wat je zelf denkt en verwacht. Soms krijgen we de vraag:

Oké, ik snap wel dat het voor mijn gesprekspartner prettig is als ik vriendelijk en geduldig blijf. Maar waarom kan ik niet gewoon uiting geven aan mijn irritatie? Waarom moet ik degene zijn die steeds geduldig blijft? Dat doen mijn gesprekspartners toch ook niet?

Verkeerde aanname

Ik kan me dit gevoel voorstellen. Het is begrijpelijk dat je soms weerstand voelt tegen het idee dat je altijd de verstandigste moet zijn. Toch denk ik dat degene die deze vraag stelde, een denkfout maakt. Deze denkfout zit hem in de aanname dat het geduld en de vriendelijkheid alleen maar opbrengt ten gunste van de ander.

Je doet het niet alleen voor de ander

Maar juist het tegendeel is waar. Als je toegeeft aan boosheid en verwijten gaat maken, maak je niet alleen de situatie onaangenaam voor je gesprekspartner, maar zeker ook voor jezelf. De kans is groot dat de ander defensief of boos reageert, waardoor het gesprek stroever en moeizamer verloopt. Uiteindelijk ben je er zelf meer tijd en energie aan kwijt en kan het zelfs een langdurige, vervelende nasleep veroorzaken.

► Progressiegericht werken doe je zeker voor de ander. Maar je doet het net zo goed voor jezelf.

Lees ook:

• Eerst aansluiten, dan doorschakelen
• Aansluiten tijdens sturen is niet soft maar krachtig en effectief
• Een alternatief voor Ja-maar