De belangrijkste inspiratie voor de progressiegerichte aanpak is het werk van Insoo Kim Berg, Steve de Shazer en hun collega’s van het Brief Family Therapy Center (daarover kun je alles lezen in dit artikel).  Deze pioniers hebben, bouwend op het werk van Milton Erickson, het Mental Research Institute en anderen, de kern ontwikkeld van wat nu bekend staat als solution-focused brief therapy. Wij – en vele anderen – begonnen de principes en technieken van deze aanpak buiten de context van psychotherapie toe te passen, meer dan 13 jaar geleden. De laatste jaren zijn we begonnen onze aanpak progressiegericht werken te noemen. We voelen ons nog steeds geïnspireerd door het werk van de Shazer, Berg en anderen maar onze aanpak heeft zich ontwikkeld in wat andere richtingen dan de mainstream oplossingsgerichte aanpak zich lijkt te hebben ontwikkeld. 

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Future perfect en de associatie met een ideale toekomst

Een concept dat is ontstaan en dat enige populariteit heeft verkregen maar wat wij niet gebruiken is het concept van de future perfect. De term future perfect (Jackson & McKergow, 2002) verwijst naar iets wat iemand zal hebben gedaan of iets wat zal zijn gebeurd (zie hier). Wij maken bezwaar tegen het gebruik van dit concept in de context van oplossingsgericht werken om twee redenen. De eerste reden is dat het woord perfect, bedoeld of niet, de associatie opwek met een perfecte, ideale toekomst. Deze associatie is ongewenst wat ons betreft.

Betere toekomst niet ideaal

Wij stellen dat de oplossingsgerichte aanpak gaat over een betere toekomst, niet over een perfecte toekomst. Een focus op een perfecte toekomst heeft een grote kans om averechts te werken. Wanneer mensen zich een perfecte toekomst proberen voor te stellen dan wordt hun energie voor verandering over het algemeen minder (zie bijvoorbeeld dit onderzoek). Dit heeft vermoedelijk te maken met het feit dat zij zich realiseren zij zich hoe ver zij nog van die situatie verwijderd zijn. Tegelijkertijd is het onverstandig en onnodig om je een perfecte, ideale toekomst voor te stellen om deze per definitie niet bereikbaar is.

Spanningen en problemen zullen er altijd zijn

Onverwachte en onwenselijke gebeurtenissen zullen zich altijd in bepaalde mate blijven voordoen. Daarom zullen er altijd spanningen en problemen blijven bestaan (zie ook The inevitability and usefulness of tensions). Spanningen en problemen zijn inherent aan het leven. Een perfecte toekomst zal nooit komen. Een tweede reden waarom wij niet denken dat de future perfect een passend concept is voor onze benadering is dat, terwijl het waar is dat de oplossingsgerichte aanpak zich richt op de toekomst, deze zich niet richt op wat cliënten gedaan zullen hebben maar op wat zij zullen doen.

Gerichtheid op gewenst gedrag

De aanpak gaat dus over ‘Wat zul je doen?’ in plaats van op ‘Wat zul je gedaan hebben?’ Zoals ik in eerdere posts al heb toegelicht is het bespreken van gewenst toekomstig gedrag een van de meest krachtige en bruikbare dingen in de oplossingsgerichte aanpak (zie hier en hier).

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (0)
  • Bruikbaar (0)