Positief herformuleren is een progressiegerichte techniek om cliënten te helpen om van min naar plus te gaan. Ik zal uitleggen wat ik hiermee bedoel. Eén manier om te denken over wat progressie betekent, is om het je voor te stellen als het gaan van een minder positieve (of negatieve) situatie naar een meer positieve situatie. Anders gezegd: je kunt progressie zien als het gaan van min naar plus. We boeken allemaal voortdurend progressie in allerlei dingen in ons leven, zowel in ons werk als in ons persoonlijke leven. Maar het komt ook regelmatig voor dat we ons belemmerd voelen in onze progressie. We komen niet vooruit en blijven hangen in het negatieve. Anders gezegd: we komen niet voorbij de min richting de plus. In dit soort situaties kan het zijn dat we hulp inschakelen van vrienden, familieleden of kennissen of van een professionele helper zoals een therapeut, een coach of een adviseur. 

Lees verder »

Progressie bereiken in iets wat belangrijk voor je is, is één van de meest motiverende dingen voor mensen. Om dit motiverende effect te kunnen beleven, moet ten minste aan twee voorwaarden zijn voldaan. De eerste is dat je je je progressie monitort. Omdat mensen normaal gesproken behept zijn met de negativiteitsbias komt het vaak voor dat ze de progressie die ze wel degelijk boeken niet goed waarnemen. Om gemotiveerd te raken door je bereikte progressie moet je haar wel kunnen zien en dus monitoren en in beeld brengen. De tweede voorwaarde is dat je een helder idee hebt over welke belangrijke progressie je eigenlijk wilt bereiken. We kunnen dit je progressiebehoefte noemen.

Lees verder »

Bij stereotypes denken we vaak vooral aan generaliserende negatieve oordelen over een categorie mensen. Bij een stereotype wordt het gedrag van een individu toegeschreven aan de groep waar hij of zij toe behoort (of veronderstelt wordt te behoren). Andersom kan het ook zijn dat vermeende negatieve eigenschappen van groepen geprojecteerd worden op individuen die tot die groep behoren. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat we stereotypen vaak als onwenselijk zien. Er zitten namelijk behoorlijk gevaarlijke kanten aan. Negatieve stereotypen kunnen spanningen tussen groepen opwekken of vergroten en de samenhang in de samenleving ondermijnen en ze miskennen het unieke karakter van individuen. Maar hoe zit het met positieve stereotypen, met andere woorden: positieve generaliserende oordelen over een sociale groep? Worden die wel gezien als positief omdat ze in feite alleen maar complimenteus zijn?

Lees verder »

Hoe kun je mensen effectief feedback geven? Werkt positief geformuleerde feedback beter of juist negatief geformuleerde feedback? En helpt het om een beetje streng te zijn en ze onder druk te zetten of kan dit juist averechts werken? Een nieuw onderzoek probeert precies deze vragen te beantwoorden.

Negativiteit in gesprekken kan druk zetten op de relatie en de samenwerking bemoeilijken. Negativiteit, zoals kritiek en verwijten, brengt mensen al gauw in een verdedigende houding. Terwijl ze die verdedigende houding hebben, is hun vermogen tot genuanceerd en creatief denken tijdelijk minder groot. In plaats daarvan zullen ze misschien hun gedrag waarvoor ze bekritiseerd werden proberen te rechtvaardigen. En de kans bestaat ook dat ze de tegenaanval in zullen zetten door de andere persoon ook te bekritiseren. Als er in een gesprek iets negatiefs tegen mensen gezegd wordt, is hun eerste reflex vaak om iets negatiefs terug te zeggen. De inhoud van wat ze zeggen wordt negatiever en de manier waarop ze praten wordt ook negatief-emotioneler.

Lees verder »

Constructieve feedback, zowel negatieve als positieve, kan een belangrijke rol spelen bij het halen van doelen. Uit eerder onderzoek van Koo and Fishbach (2008) is gebleken dat feedback twee soorten boodschappen kan geven. De eerste boodschap gaat over commitment. Het kan iets zeggen over of je doelen de moeite waard zijn en of je kans van slagen hebt. Individuen die niet sterk gecommitteerd zijn, kunnen harder gaan werken na positieve feedback (en  juist iets minder hard na negatieve feedback).

De tweede boodschap gaat over progressie. Feedback kan iets zeggen over of je je voldoende hebt ingezet en of je voldoende progressie hebt bereikt. Sterk gecommiteerde individuen kunnen harder gaan werken na negatieve feedback maar juist minder hard na positieve feedback (zie figuur hiernaast). Met negatieve feedback wordt hier overigens niet bedoeld kritiek of verwijten maar informatie over wat er nog niet goed gaat en over wat er beter kan.
Lees verder »

Hier schreef ik dat het vinden van positiviteit soms het moeilijkst is wanneer je het het meest nodig hebt. Negatieve situaties, situaties waarin progressie nodig en gewenst is, roepen vaak negatieve emoties op die belemmerend kunnen werken voor het boeken van progressie. Ik verwees in het artikel kort naar onderzoek van Barbara Fredrickson over de verschillende functies en effecten van negatieve en positieve emoties. Hier wil ik daarover iets meer uitleg geven.

Het vinden van positiviteit is soms het moeilijkst wanneer je het het meest nodig hebt. Hier zijn enkele manieren om het voor elkaar te krijgen.

Lees verder »

Een belangrijk onderdeel van progressiegericht werken is de vraag naar eerdere successen (stap 5 van de CPW 7-stappen aanpak). Dit is de vraag naar wanneer je iets in het verleden al eens is gelukt wat enigszins lijkt op wat je nu voor elkaar probeert te krijgen. Wanneer je nu een moeilijk probleem moet oplossen of een uitdagend doel moet bereiken en je weet niet hoe je dit moet aanpakken dan kun je de vraag naar eerdere successen stellen. Die vraag zou dan kunnen zijn: Is het mij in het verleden al eens gelukt om een vergelijkbaar probleem op te lossen of een vergelijkbaar doel te bereiken? Een voorbeeld: Je moet een lastig gesprek voeren met een collega en je ziet er tegenop en je weet niet precies hoe je het aan moet pakken. Je kunt jezelf dan de vraag stellen: wanneer is het me al eens gelukt om een lastig gesprek op een goede manier te voeren? Hoe deed ik dat toen? Wat werkte er goed? Het stellen van vragen naar eerdere successen levert niet alleen vaak goede ideeën op, het vergroot ook vaak je optimisme. Als je je namelijk herinnert dat het al eens gelukt is en je herinnert je ook welke dingen helpen dan neemt ook je vertrouwen toe dat het een volgende keer ook kan gaan lukken (lees ook De keldermetafoor: eerdere successen vinden in de kelder van ons brein).

Lees verder »

Een van de meest interessante aspecten van het boek The upward spiral van Alex Korb is het denken in termen van neerwaartse en opwaartse spiralen in menselijk functioneren. Het idee van een spiraal is gebaseerd op wat men noemt een positieve feedbacklus, een lus van oorzaak en gevolg die zichzelf versterkt. Een eenvoudig voorbeeld van een positieve feedbacklus is een microfoon die dicht bij een luidspreker wordt gehouden. De microfoon pikt dan het geluid van de luidspreker op en versterkt dat opnieuw en opnieuw en opnieuw. Het resultaat is een snerpende hoge toon. In menselijk functioneren kunnen dit soort positieve feedbacklussen op allerlei manieren optreden. Wanneer de consequenties van dergelijke positieve feedbacklussen negatief zijn kun je spreken van neerwaartse spiralen; zijn de consequenties positief dan kun je spreken van opwaartse spiralen. Dit soort neerwaartse en opwaartse spiralen kunnen zich op allerlei gebieden voordoen. Ik noem enkele voorbeelden.

Een aantal jaren geleden introduceerde ik de term de plus achter de min zoeken. Het basisidee achter de techniek van de plus achter de min zoeken is dat wanneer mensen zich negatief uiten (een klacht, een verwijt, kritiek) er altijd achter die negatieve uiting iets positiefs zit. Dat positieve is iets wat ze waardevol of belangrijk vinden, een waarde, een belang, een principe, een doel, of hoe je het ook wilt noemen.

Niet alleen weten hoe je vooruitkomt in de richting van gewenste situaties, maar ook beter worden in het voorkomen van ongewenste situaties is een legitiem doel. 

Lees verder »

Nieuw onderzoek suggereert dat geloven dat elke wolk een zilveren randje heeft je prestaties ten goede kan komen. 

Lees verder »

Een negatieve teamsfeer en negatieve relaties in een team kunnen zowel het werkplezier als het functioneren van het team ondermijnen. Wat kun je het beste doen om de schadelijke effecten van een negatieve teamsfeer te beperken? Onderzoekers De Jong et al. (2014) vergelijken drie manieren om dit soort problemen te verhelpen. Lees verder »

Automatische negatieve gedachten over jezelf kunnen je functioneren en welbevinden in de weg staan. Ik beschrijf hier kort twee manieren om je hiertegen te wapenen: flow en mindfulness-meditatie.

Onderzoekers Michael Robinson en Maya Tamir (2011) hebben twee soorten hersenactiviteit met elkaar vergeleken: taakgericht en zelfgericht. Deze twee toestanden van het brein remmen elkaar. Met andere woorden: als de ene actiever wordt, wordt de ander minder actief. De auteurs betogen op basis van onderzoek en theorieën dat een taakgerichte focus meer samenhangt met allerlei positieve uitkomsten zoals geluk, mentale gezondheid en productiviteit, terwijl een zelfgerichte focus meer samenhangt met depressie, psychopathologie en minder taaksucces.

Lees verder »