Interview met Igor Grossmann

Interview met Igor Grossmann

Igor Grossmann werd geboren in de Sovjet-Unie, groeide op in Oekraïne en Duitsland en studeerde in Duitsland en de VS. Momenteel geeft hij leiding aan het Wisdom and Culture Lab aan de Universiteit van Waterloo, Canada. Hij is één van de leidende onderzoekers op het gebied van wijsheidsonderzoek (bekijk zijn Google Scholar-profiel ). Zijn werk richt zich op het ontraadselen van wijsheid en het modelleren van culturele verandering. Hij is ook co-host van de On Wisdom Podcast en heeft worldaftercovid.info geïnitieerd. In dit interview zullen we het hebben over onderwerpen als wat wijsheid is, waarom er nu een steeds grotere roep om wijsheid lijkt te zijn, hoe individuen verstandiger kunnen redeneren en handelen, en hoe wijsheid kan worden onderwezen. Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (6)
  • Bruikbaar (2)

19 Wijze interventies uit de sociale psychologie

19 Wijze interventies uit de sociale psychologieHet pas verschenen Handbook of Wise Interventions (Walton & Crum, Eds., 2020) biedt, via bijdragen van vooraanstaande onderzoekers, een overzicht van psychologische wijze interventies. Dit zijn korte interventies gebaseerd op sociaal-psychologisch onderzoek die leiden tot verschuivingen in de manier waarop mensen zichzelf, anderen en sociale situaties begrijpen. Deze andere manieren van denken kunnen helpen om progressie te boeken in uiteenlopende contexten. Denk hierbij aan schoolprestaties, gezondheid, welzijn en persoonlijke relaties. De effecten van  dit soort interventies kunnen soms leiden tot langdurige verbeteringen (lees waarom).

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (5)
  • Bruikbaar (2)

Hoe verhoudt de self-enhancement bias zich tot de negativiteitsbias?

Klopt het dat bij feedback op ons eigen functioneren geen negativiteitsbias maar een positiviteitsbias hebben?

Klopt het dat we bij feedback op ons eigen functioneren geen negativiteitsbias maar een positiviteitsbias hebben? Er wordt vaak gesproken van een negativiteitsbias die bij de meesten van ons in allerlei situaties optreedt. Deze houdt in dat we negatieve informatie eerder opmerken en er sterker door beïnvloed worden.

Maar hoe verhoudt deze negativiteitsbias zich tot een ander verschijnsel waar we ook vaak over horen, namelijk de self-enhancement bias? Dit laatste verschijnsel houdt in dat we een voorkeur hebben voor positieve informatie over onszelf zodat we een positief zelfbeeld kunnen bewaren.

Klopt het nou dat bij informatie over ons eigen functioneren geen negativiteitsbias maar een positiviteitsbias hebben? Nieuw onderzoek van Müller-Pinzler et al. (2019) geeft antwoord op deze vraag.

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (1)
  • Bruikbaar (0)

Hoe de confirmation bias progressie belemmert en wat we hiertegen kunnen doen

Hoe de confirmation bias progressie belemmert en wat we hiertegen kunnen doen

De confirmation bias (bevestigingsfout) is één van de bekendste cognitieve fouten die we maken. Het is onze neiging om informatie die onze eerdere overtuigingen bevestigt eerder te zien en zwaarder te wegen dan andere informatie. In dit artikel kun je meer lezen over wat we weten over deze fout. Hoe komt hij tot stand en hoe vindt hij plaats? En welke effecten heeft hij op hoe we met elkaar omgaan en of we wel of niet progressie boeken?

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (9)
  • Bruikbaar (4)

Klassiek onderzoek Mueller & Dweck (1998): de ondermijnende effecten van intelligentiecomplimenten

Klassiek onderzoek Mueller & Dweck (1998): de ondermijnende effecten van intelligentiecomplimenten

Eén van de meest invloedrijke onderzoeken door Carol Dweck en haar collega’s is het onderzoek van Mueller & Dweck (1998) met als titel: Praise for Intelligence Can Undermine Children’s Motivation and Performance. Door de jaren heen is er van verschillende kanten enige kritiek geuit op dit onderzoek of zijn haar bevindingen betwist, soms grotendeels terecht, soms grotendeels onterecht. Deze kritieken kennende, stel ik dat Mueller & Dweck (1998) een klassieke publicatie is die weinig of niets aan belang heeft ingeboet. Hier kun je een korte beschrijving lezen van dat onderzoek.

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (2)
  • Bruikbaar (2)

Hoe wijsheid nodig is om complexe problemen op te lossen

Van oudsher hebben filosofen zich al verdiept in wijsheid. Maar binnen de psychologie heeft dit onderwerp tot voor kort relatief weinig aandacht gekregen, zeker vergeleken met een onderwerp als intelligentie. Maar de laatste jaren komt daar verandering in. Er is meer consensus ontstaan over wat we bedoelen met wijsheid, in welke mate het voorkomt bij mensen en waar het mee correleert. Grossmann & Brienza (2018) beschrijven in een nieuw artikel hoe wijsheid een unieke bijdrage kan leveren aan het oplossen van complexe vraagstukken van onze tijd.

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (7)
  • Bruikbaar (4)

Het belang van wijsheid en hoe we het kunnen onderwijzen

Het belang van wijsheid en hoe we het kunnen onderwijzen

Zowel in de psychologie als binnen westerse maatschappijen is relatief veel belang toegekend aan intelligentie. Twee Canadese psychologen hebben gewezen op het belang van andere aspecten van ons cognitieve functioneren die in hun ogen minsten zo belangrijk zijn en ten onrechte minder aandacht hebben gekregen. De ene is Keith Stanovich die er voor pleit om veel meer aandacht te hebben voor rationaliteit. De andere is Igor Grossmann die wijst op het grote belang van wijs redeneren. In twee nieuwe artikelen die hij samen met collega’s schreef, legt hij uit wat wijs redeneren inhoudt, waarom het zo belangrijk is en hoe we het kunnen onderwijzen. 

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (13)
  • Bruikbaar (7)

Wijsheid en sociale klasse

Wijsheid en sociale klasse

Wijsheid kun je definiëren als het verstandig omgaan met complexe levenssituaties, situaties waarin sprake is van ambiguïteit, meerdere gezichtspunten, verschillende belangen, verschillende korte- en langetermijneffecten en voortdurende verandering (zie hier). Wijsheid komt vooral neer op het onderkennen van onzekerheid, het relativeren van je eigen perspectief en het oog hebben voor het perspectief van anderen. Wijsheid is belangrijk. Het hangt niet samen met intelligentie maar wel met welbevinden en het hebben van goede sociale relaties. Justin Brienza en Igor Grossmann (2017) laten in een nieuw onderzoek een interessante relatie zien tussen wijsheid en sociale klasse. 

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (13)
  • Bruikbaar (8)

Mindset: man-vrouw verschillen en opleidingsniveau

Mindset: man-vrouw verschillen en opleidingsniveau

Er is een nieuw publicatie van Macnamara & Rupani (2017) naar de relatie tussen mindset en sekse en opleidingsniveau. De onderzoekers vatten hun conclusies van de drie correlationele studies (N=103; N=147; N=200) die zij deden als volgt samen:

  1. Tegen de verwachting in hebben vrouwen niet meer statische mindsets dan mannen,
  2. Er is weinig bewijs dat meer intelligente vrouwen vooral statische mindsets hebben (het zogenaamde bright girl effect) en
  3. Groeimindsets voorspellen niet het hoogste bereikte opleidingsniveau.

Hier zijn enkele reflecties van mijn kant over dit onderzoek en deze conclusies.

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (7)
  • Bruikbaar (3)

Zijn IQ-verschillen tussen rassen genetisch bepaald en onveranderbaar?

In 1994 verscheen het boek The Bell Curve, geschreven door Richard Herrnstein en Charles Murray. Het boek deed enorm veel stof opwaaien. Het boek betoogde op basis van talloze statistieken dat intelligentie (zoals gemeten door IQ tests) een betekenisvol construct is dat de verschillen in cognitieve capaciteiten tussen mensen beschrijft. Verder schreven de auteurs dat 1) verschillen in intelligentie deels erfelijk zijn, 2) dat rassen bestaan en 3) dat mensen van verschillende rassen verschillen in hun gemiddelde IQ scores vanwege genetische verschillen tussen rassen. Ondanks een golf van kritiek op het boek, ook uit wetenschappelijke kring, heeft Murray zijn standpunten niet bijgesteld, zo bleek uit een recent interview met Sam Harris. Eric Turkheimer (foto), Kathryn Paige Harder en Richard Nisbett schreven een kritische reactie op dit interview en de denkbeelden van Murray (zie hier). 

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (7)
  • Bruikbaar (2)

De problemen met tweelingonderzoeken

De problemen met tweelingonderzoeken

Een discussie die al honderd jaar woedt in de sociale wetenschappen gaat over de vraag hoe groot de invloed van genen en omgevingen zijn op menselijke eigenschappen, gedraging, psychiatrische stoornissen en medische problemen. Deze discussie wordt vaak aangeduid als het nature versus nurture (ofwel aanleg versus opvoeding) debat. Dit debat wordt niet alleen in de wetenschap maar ook in populaire media gevoerd en leken doen er natuurlijk vaak enthousiast aan mee. Centraal in dit debat staan vaak de zogenaamde tweelingonderzoeken. Deze worden vaak gezien als overtuigende natuurlijke experimenten die de afzonderlijke invloed van genen en opvoeding aantonen. En ze worden vaak geciteerd als overtuigend bewijs van de grote invloed van genen op persoonskenmerken als intelligentie en persoonlijkheid. Maar er is groeiende kritiek op de juistheid van deze conclusies omdat er veel problemen zijn in en rondom tweelingonderzoeken. Een recent boek van Joseph (2015) legt in detail uit wat de vele problemen met tweelingonderzoeken zijn.

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (4)
  • Bruikbaar (1)

Wijsheid hangt samen met geluk

Wijsheid hangt samen met geluk

Zijn mensen met sterke verstandelijke vermogens gelukkiger? Onderzoek dat in het verleden naar deze vraag is gedaan, leidde niet tot een eenduidig antwoord op deze vraag.

 Trainingen Progressiegericht Werken 
Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (5)
  • Bruikbaar (3)

Nieuw boek over de ontwikkelbaarheid van intelligentie

9781316604465Er is een nieuw boek verschenen van James Flynn. Deze onderzoeker is naamgever van het Flynn effect, het verschijnsel van gestage groei van gemiddelde IQ testscores over generaties. Dit effect wordt waargenomen in de meeste delen van de wereld hoewel in verschillende mates. In zijn nieuwe boek bewijst Flynn dat gezinsomgeving een significant voordeel of nadeel kan hebben op intelligentie. Hij wijst op de belangrijke rol van menselijke autonomie. Door omgevingen te kiezen die cognitief stimulerend zijn en uitdagend kunnen we ons cognitief functioneren verhogen, ook als volwassenen.

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (4)
  • Bruikbaar (2)

Zelfoverschatting en de statische mindset

Onderzoek heeft laten zien dat mensen zichzelf nogal eens overschatten. Deze zelfoverschatting kan tot problemen leiden in het functioneren en in de samenwerking met anderen. Vaak wordt gedacht dat deze neiging om de eigen kwaliteiten te rooskleurig in te schatten een universele neiging is. Nieuw onderzoek laat echter zien dat dit niet het geval is. Vooral mensen met een statische mindset zijn vatbaar voor zelfoverschatting.

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (16)
  • Bruikbaar (5)

Zie jezelf als een werk in progressie

Zie jezelf als een werk in progressie

“Zie jezelf als een werk in progressie?”. Ik geef toe, dit artikel heeft een wat vreemde titel. Ik zal even uitleggen waar hij vandaan komt. Het Engels kent de mooie uitdrukking ‘a work in progress”. Als je zoekt naar Nederlandse vertaling kom je op dingen als ‘werk in uitvoering’ terecht. Maar dat vind ik net iets minder krachtig en niet helemaal hetzelfde. Er wordt wel iets uitgevoerd maar is er ook progressie? Ik stel hierbij dan ook voor om de frase ‘werk in progressie’ in het Nederlands in te voeren. Nu ik toch voorstellen aan het doen ben … ik stel ook voor om onszelf te gaan zien als een werk in progressie.

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Lees verder »

Wat vind je van dit artikel?
  • Interessant (5)
  • Bruikbaar (5)