Een jaar of 8 geleden voerden we een grote evaluatie van onze trainingen uit om een scherper zicht te krijgen wat nu het beste werkte in onze trainingen. We stuurde een e-mail naar alle deelnemers die de jaren daarvoor hadden deelgenomen aan onze trainingen met daarin een korte enquête. In die enquête legden we hen onze belangrijkste trainingsonderdelen voor en vroegen hen welke zij als het meest nuttig hadden ervaren. Op die lijst stonden onderdelen als: theoretische (powerpoint-)presentaties, groepsdiscussies, kijken naar voorbeeldgesprekken op video, oefenen met andere cursisten, oefenen met de trainers, oefenen met een live-cliënt, schrijf-opdrachten, intervisie-sessies, schriftelijke analyse-oefeningen, uitleg krijgen over technieken en uitleg krijgen over theorie.

NL vertaling

Hoe kunnen we effectief studeren? Hieronder beschrijf ik 3 dimensies van effectief studeren. Deze zijn niet alleen bedoeld voor jonge mensen die een opleiding doen. Tegenwoordig is levenslang leren immers steeds normaler. En het is ook goed voor ons. Jezelf verstandelijk blijven uitdagen op iedere leeftijd draagt bij aan een gezond leven. Weten hoe je effectief studeert is goed voor iedereen op iedere leeftijd. De tips die hieronder vermeld staan kun je gebruiken als je bijvoorbeeld kennis uit boeken moet bestuderen maar ook als je bijvoorbeeld een muziekinstrument wilt leren bespelen.

Lees verder »

Een tijdje geleden schreef Scott Barry Kaufman een artikel waarin hij beweerde dat deliberate practice in activiteiten zoals schaken en het bespelen van een muziekinstrument maar dat het niet werkt in vrijwel elk creatief domein. Zijn argumentatie is: deliberate practice werkt goed voor activiteiten waarbij je op een consistente manier gedrag moet kunnen herhalen maar in creatieve domeinen is dit niet aan de orde. In een reactie op Kaufmans artikel, The deliberate creative,  weerlegt Cal Newport deze bewering en het argument op heldere wijze.

Coert Visser, 2016, Gastcolumn in O&O, Tijdschrift voor Human Resource Development (pdf)

Hierbij nodig ik u uit om na te denken over persoonlijke en professionele ontwikkeling in termen van spiralen en er een experimentje mee te doen. Een spiraal is een positieve feedbacklus, een lus van oorzaak en gevolg die zichzelf versterkt. Een voorbeeld hiervan is een microfoon die dicht bij een luidspreker wordt gehouden. De microfoon pikt dan het geluid van de luidspreker op en stuurt dat steeds opnieuw naar de versterker. Het resultaat is een snerpende hoge toon waarvan het volume uitsluitend begrenst wordt door het vermogen van de versterker.

Lees verder »

Intrinsieke motivatie, de motivatie die je voelt als je doet wat je interessant vindt, en deliberate practice, de doelgerichte manier van oefenen waarbij je met behulp van feedback progressie boekt door stap voor stap foutjes weg te werken in je functioneren, blijken elkaar te versterken. 

Lees verder »

K. Anders Ericsson is een Zweedse psycholoog die hoogleraar is aan de Amerikaanse Florida State University. In het begin van zijn carrière werkte hij onder andere samen met de vermaarde Nobelprijswinnaar Herbert Simon. Inmiddels wordt hij algemeen erkend als de belangrijkste onderzoeker ter wereld op het gebied van expertise-ontwikkeling. Hij heeft, met zijn collega’s, veel onderzoek gedaan naar hoe toppresteerders uit verschillende gebieden het voor elkaar hebben gekregen om de top te bereiken. Tot nu heeft Ericsson alleen wetenschappelijke publicaties geschreven. Maar binnenkort verschijnt een populair wetenschappelijk boek over zijn werk dat hij samen schreef met Robert Pool: Peak: Secrets from the New Science of Expertise. Ik kreeg gelegenheid het boek al te lezen en kan het van harte aanbevelen. Ook mocht ik onderstaand interview, gehouden door de Canadese Tricia van der Grient, vertalen uit het Engels.

Lees verder »

Neuroplasticiteit is de eigenschap van de hersenen om zich levenslang te blijven ontwikkelen. De laatste jaren komt er vanuit de wetenschap steeds meer informatie over hoe groot dit vermogen van de hersenen is om zich te ontwikkelen. In dit artikel leg ik kort uit wat neuroplasticiteit is, in dit artikel schrijf ik over hoe neuroplasticiteit een grote rol kan spelen in het genezen van ziektes en in dit artikel belicht ik sceptische visies op neuroplasticiteit. Sinds ik een jaar of 10 geleden begon te lezen over neuroplasticiteit begon ik mij af te vragen hoe ver de mogelijkheden van hersentraining gaan. Een van de vragen die mij in het bijzonder interesseerde was de vraag in hoeverre leeftijdsgerelateerde problemen kunnen worden vertraagd of voorkomen.

CPW trainingen progressiegericht werken worden door cursisten over het algemeen beoordeeld als leerzaam en prettig. We merken dit ook doordat cursisten onze trainingen aanbevelen aan collega’s en kennissen en ook regelmatig zelf terugkomen in een vervolgtraining. Als ik probeer te analyseren wat de belangrijkste reden is waarom onze trainingen goed werken dan komt ik tot het volgende antwoord: progressiegericht oefenen. In de trainingen van CPW bieden wij deelnemers veel gelegenheid om situaties te oefenen die voor hen relevant zijn en die ze uitdagend vinden. Ze oefenen veel met elkaar en met ons als trainers en soms met een live-cliënt.

Deliberate practice, wat je zou kunnen vertalen als doelbewust oefenen, komt erop neer dat je geconcentreerd werkt aan (deel)taken waar jij nu nog niet betrouwbaar competent op kunt functioneren. Je zoekt hierbij dus de grens van je eigen competentie op, het punt waar het moeilijk begint te worden voor jou. Dat is wat je gaat oefenen. Je oefent kleine stukjes en je oefent ze steeds opnieuw. Daarbij is het belangrijk dat je één of andere vorm van betrouwbare feedback hebt om te beoordelen of je progressie boekt.

Lees verder »

Neuroplasticiteit bij ouderen blijkt wat anders te verlopen dan bij jongeren.

Lange tijd is gedacht dat de hersenen van jonge mensen heel flexibel en ontwikkelbaar zijn terwijl die van oudere mensen dat niet zouden zijn. De laatste 30 jaar is er veel meer bekend geworden over neuroplasticiteit, het vermogen van de menselijke hersenen om zich te blijven ontwikkelen, ook op gevorderde leeftijd. Lees verder »

Recent verscheen er een meta-analyse van Macnamara et al. (2014) op basis waarvan door de auteurs geconcludeerd werd dat deliberate practice weliswaar belangrijk is voor de ontwikkeling van toppresteren maar minder belangrijk dan eerder gesuggereerd werd door Anders Ericsson en zijn collega’s (onder andere in Ericsson et al., 1993). Eerder heb ik al eens geschreven over publicaties waarin het werk van Ericsson werd bekritiseerd (lees dat artikel hier). Toen vond ik dat die auteurs op verschillende wijzen geen recht deden aan het werk van Ericsson en zijn beweringen bovendien verkeerd weergaven. Een van de auteurs van die eerdere publicaties (Hambrick) is ook betrokken bij deze nieuwe publicatie, de meta-analyse. Ik was benieuwd of dit nieuwe onderzoek wel recht deed aan het werk van Ericsson en aan het deliberate practice concept. Helaas denk ik dat dat ook nu niet het geval is.

Lees verder (Engels)

Levels of knowledge and deliberate practice
Pachman, Mariya; Sweller, John; Kalyuga, Slava

Dit onderzoek liet zien dat leerlingen die al kennis hadden over een bepaald kennisgebied (geometrie) het meest hadden aan een deliberate practice strategie waarbij zij zich specifiek en uitsluitend richtten op de zwakke plekken in hun kennis. Daarnaast bleek dat leerlingen met weinig kennis over het onderwerp in eerste instantie meer baat hadden bij een leerstrategie waarbij zij zich richtten op een combinatie van onderwerpen waar zij al kennis over hadden en onderwerpen waar zij zwak in waren. Dit onderzoek suggereert dat wanneer je nog weinig bekend bent met een kennisgebied, je je het beste eerst kunt richten op onderdelen waar je al enige bekendheid mee hebt. Pas nadat je competentie is toegenomen zou dan je nadruk moeten komen liggen op het je concentreren op het versterken van je zwakke plekken.

Een universele drive van mensen is om competent te zijn om competenter te worden. Deze drive manifesteert zich in veel aspecten van het leven. Jezelf als competent zien en het hebben van de ervaring om competenter te worden, dragen in belangrijke mate bij aan menselijk welbevinden. Dit is niet alleen het geval in het begin het leven. Het blijft zo tot op hoge leeftijd. Twee factoren zijn heel behulpzaam om de voordelen van competentie en competentie-ontwikkeling te kunnen genieten. De eerste factor is de overtuiging dat je competentie kan worden ontwikkeld. Ik heb veel geschreven over het verschil tussen een fixed mindset en een groeimindset (lees dit artikel voor meer achtergrondinformatie).  Een groeimindset, geloven dat je competentie ontwikkeld kan worden via inspanning, is een voorwaarde voor blijvende groei. De tweede factor is kennis over hoe competentie efficiënt ontwikkeld kan worden. Twee dingen zijn nuttig om te weten over competentie-ontwikkeling.

Lees verder »