Search results for: Self-serving bias

Self-determination theory. Basic Psychological Needs in Motivation, Development, and Wellness

De grondleggers van de zelfdeterminatietheorie, Richard Ryan en Ed Deci hebben een nieuw boek gepubliceerd: Self-Determination Theory. Basic Psychological Needs in Motivation, Development, and Wellness. Dit 756 pagina’s tellende boek beschrijft de theorie, het onderzoek en de praktische toepassingen van de zelfdeterminatietheorie, één van de diepste, beste onderbouwde en praktisch toepasbare kennisbouwwerken in de psychologie.

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Lees verder »

Interview met Keith Stanovich

2009, Coert Visser

Dr. Keith Stanovich, hoogleraar menselijke ontwikkeling en toegepaste psychologie aan de Universiteit van Toronto, is een vooraanstaand deskundige op het gebied van de psychologie van het lezen en van rationaliteit. Zijn laatste boek, What Intelligence Tests Miss: The Psychology of Rational Thought, laat zien dat IQ-tests zeer onvolledige metingen zijn van cognitief functioneren. Deze tests falen in het beoordelen van rationele denkstijlen en vaardigheden die nochtans cruciaal zijn voor gedrag in de echte wereld. In dit interview met Keith Stanovich legt hij het verschil uit tussen IQ en rationaliteit en waarom rationaliteit zo belangrijk is. Ook deelt hij zijn visie op hoe rationaliteit kan worden verbeterd.

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Gemotiveerd redeneren: hoe we in ons eigen straatje redeneren

Gemotiveerd redeneren: hoe we in ons eigen straatje redeneren

Misschien ken je de uitdrukking ‘in je eigen straatje praten’. Hiermee wordt bedoeld dat mensen soms een redenering ophangen die hun eigen belang dient. Dit gezegde verwijst niet alleen naar volkswijsheid maar ook naar een concept uit de psychologie met de naam gemotiveerd redeneren (motivated reasoning). Gemotiveerd redeneren is het redeneren om een of ander eigen belang te dienen. Het is niet iets wat slechts sommige mensen doen maar iets wat we allemaal doen en wat deels onbewust plaatsvindt.

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Lees verder »

Wetenschap: betrouwbaarste weg naar kennis, ook in de psychologie

Wetenschap is de meest betrouwbare route naar kennis, ook over psychologie en wijsheid

 

Dit fragment is overgenomen uit het boek De Ontwikkeling van Wijsheid.

 

Gedurende het overgrote deel van de menselijke geschiedenis was progressie over generaties heen niet of nauwelijks aanwezig. Vele duizenden generaties lang was het niet zo dat opeenvolgende generaties steeds iets gezonder en welvarender werden. In sommige periodes ging het wat beter, in andere periodes wat slechter, vaak veel slechter. Een eerste grote doorbraak vond zo’n 12.000 jaar geleden plaats: de landbouwrevolutie. Deze vormde de basis voor de eerste menselijke nederzettingen en staten. Pas veel later, vanaf halverwege de 16e eeuw, vond in Europa een volgende doorbraak plaats: de wetenschappelijke revolutie. In deze periode vond een enorme verschuiving plaats in het denken over onszelf, de wereld en onze plek daarin en over wat we weten over hoe we dingen te weten kunnen komen.

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Waar komen onze cognitieve fouten vandaan?

Waar komen onze cognitieve fouten vandaan?

Hoe is het mogelijk dat we zoveel fouten maken in de manier waarop we waarnemen, redeneren en oordelen? Er zijn meerdere redenen aan te geven, zoals:

• De beperkte informatieverwerkingscapaciteit van ons brein
• Het gebruik van heuristieken
• Gemotiveerd redeneren
• Sociale druk

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Lees verder »

De Inherence Bias bij Kleuters: Hoe Verklaren ze Prestatieverschillen?

De Inherence Bias bij Kleuters Hoe Zien Ze Prestatieverschillen

Een recent onderzoek van Renoux et al. (2024) werpt een interessant licht op hoe kleuters denken over verschillen in schoolprestaties. Dit onderzoek, uitgevoerd onder 610 Franse kleuters, onthult dat kinderen geneigd zijn meer inherente factoren (zoals intelligentie) dan extrinsieke factoren (zoals toegang tot onderwijsmiddelen) aan te wijzen als verklaringen voor waarom sommige kinderen beter presteren op school dan anderen. Lees meer over wat deze inherence bias inhoudt en wat de gevolgen ervan zijn.Lees verder »

Zelfconcordante doelen → effectieve zelfregulatie → progressie

In Zelfconcordantietheorie noemde ik dat Vasalampi, Salmela-Aro, & Nurmi (2009) empirische steunen vonden voor de zelfconcordantietheorie die stelt dat persoonlijke doelen hebben die gekozen zijn voor autonome redenen doelgerichte inspanning verhoogt en daardoor progressie in de richting van het doel. Progressie, op haar beurt, leidt tot een toename van subjectief welbevinden en aanpassing.” Twee recentere studies bevestigen de relatie tussen zelfconcordante doelen en progressie maar vonden dat deze relatie gemedieerd wordt door verschillende andere variabelen. 

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Lees verder »

Hoe zelfcompassie progressie stimuleert

In een vorig bericht werden twee publicaties genoemd die laten zien dat zelfkritiek progressie belemmert. Blijkbaar werkt een dergelijk harde aanpak van jezelf niet goed. Werkt een vriendelijke ‘zelfaanpak’ beter? Nieuw onderzoek laat zien dat dit inderdaad het geval is.

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Progressiegeïnduceerde probleemverschuiving

Een nieuwe publicatie van Levari et al. (2018) gaat over een apart verschijnsel dat we al vaker hebben belicht: progressie lijkt zichzelf onzichtbaar te maken. Kort gezegd komt dit verschijnsel op het volgende neer: als we progressie boeken in het oplossen van een bepaald probleem, en dit probleem dus minder vaak voorkomt, hebben we de onbewuste neiging om onze definitie van het probleem op te rekken. Gebeurtenissen die we eerder niet zouden zien als voorbeelden van het probleem gaan we nu wel zien als voorbeelden van het probleem. Je zou kunnen zeggen: terwijl het probleem in onze omgeving kleiner wordt, wordt het groter in ons hoofd. Wat moeten we denken van deze bias, die we progressie geïnduceerde probleemverschuiving zouden kunnen noemen?

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Bespreking van Mindware: tools for smart thinking door Richard Nisbett

Bespreking van Mindware: tools for smart thinking (2015) door Richard Nisbett

Psycholoog Richard Nisbett heeft een nieuw boek geschreven getiteld Mindware: tools for smart thinking. Ik vind het een must-read voor studenten psychologie. Hier is mijn bespreking van het boek.

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Lees verder »

4 Verschillen tussen de Piramide van Maslow en de psychologische basisbehoeften uit de zelfdeterminatietheorie

Piramide van Maslow en de psychologische basisbehoeften

Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen de Piramide van Maslow en de psychologische basisbehoeften uit de zelfdeterminatietheorie?

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Waarden en wijsheid: hoe we wijzer kunnen worden

Waarden en wijsheid: hoe we wijzer kunnen worden

Het woord waarden verwijst naar wat we belangrijk vinden in het leven en wat we denken dat goed en slecht is. Waarden zijn belangrijk omdat ze een sterke invloed op onze oordelen, keuzes en gedragingen hebben. Onderzoek uit de zelfdeterminatie laat zien dat wanneer we activiteiten verrichten die in overeenstemming zijn met onze waarden, we ons beter voelen en beter functioneren. Maar wat voor waarden kunnen we zoal hebben? In dit artikel beschrijf ik kenmerken van waarden en leg ik Shalom Schwartz’ Theorie van fundamentele menselijke waarden uit. Vervolgens beschrijf ik welke waarden wijze mensen vooral hebben en welke zij vooral niet hebben. Als je wijzer wilt worden, kun je hier misschien inspiratie uit opdoen.

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

Intrinsieke en extrinsieke aspiraties en welzijn: welke doelen zijn goed voor ons?

Intrinsieke en extrinsieke aspiraties en welzijn: welke doelen zijn goed voor ons?

Een nieuw artikel van Martela et al. (2019) geeft interessante nieuwe inzichten in wat voor soorten levensdoelen we kunnen stellen en hoe deze samenhangen met ons welzijn. De auteurs gaan in het artikel in op de onderliggende dimensies van aspiraties en op welke individuele aspiraties er zoal zijn. Ook onderzoeken ze wat de relaties tussen verschillende soorten aspiraties zijn met diverse indicatoren van welzijn en onwelzijn. Ze gebruiken in hun onderzoek een variatie aan statistische technieken, variërend van traditionele technieken tot nieuwe en geavanceerde technieken zoals network analysis.

Trainingen Progressiegericht Werken

Lees verder »

De psychologie van complimenteren

De psychologie van complimenteren

Er is een boek verschenen over de psychologie van complimenteren: Psychological perspectives on praise (Brummelman (Ed.), 2020). Complimenteren is een techniek die we vaak gebruiken en vaak met de beste bedoelingen. Maar de psychologie van complimenteren is behoorlijk complex. De effecten van complimenten zijn lang niet altijd wat we ervan verwachten. In dit boek belichten 36 onderzoekers in 16 hoofdstukken complimenten vanuit verschillende theoretische perspectieven zoals de self-enhancement theorie, de self-verification theorie, de attributietheorie, en de zelfdeterminatietheorie. Hieronder bespreek ik kort twee interessante hoofdstukken uit het boek.

Trainingen Progressiegericht Werken

 

Lees verder »

Doet intrinsieke motivatie ertoe in omstandigheden van extreme armoede?

Intrinsieke motivatie is de motivatie die voelen voor het doen van activiteiten die we leuk of interessant vinden. Veel onderzoek heeft laten zien dat intrinsieke motivatie bij ieder mens, ongeacht cultuur en leeftijd, aanwezig is en een belangrijke bron van volharding, groei en geluk is (lees meer hier, hier en hier). De mate waarin intrinsieke motivatie tot uiting komt, is afhankelijk van de mate waarin de psychologische basisbehoeften wordt voldaan (vooral aan autonomie en competentie maar mogelijk aan verbondenheid). 

 Trainingen Progressiegericht Werken 

Lees verder »