Ury (2007) ontwikkelde een procedure om positief ‘nee’ te zeggen. De aanpak is bruikbaar wanneer je een verzoek moet afslaan. Hij bestaat uit drie componenten. Ik leg ze hier eerst uit en geef daarna een voorbeeld. De eerste component is je onderliggende ‘ja’. Deze staat voor het belang of de waarden die de reden vormen voor je ‘nee’. Je formuleert dit onderliggende ‘ja’ in positieve termen. De tweede component is je ‘nee’. Deze komt erop neer dat je duidelijk ‘nee’ zegt tegen het verzoek vanwege je onderliggende ‘ja’. De derde component is een alternatieve suggestie. Hiermee laat je blijken dat je, ondanks je ‘nee’, bereidwillig bent en de relatie met de ander belangrijk vindt. De alternatieve suggestie komt tegemoet aan het verzoek van de ander en is tegelijk niet in strijd met jouw onderliggende ‘ja’. Hier is een eenvoudig voorbeeld.
| Trainingen Progressiegericht Werken |
| Els: | Wil jij me vanmiddag helpen bij schrijven van mijn verslag? Ik moet het morgen e-mailen aan mijn begeleider maar ik kom er helemaal niet goed uit. |
| Petra: | Ik zou je graag helpen maar ik moet mij vanmiddag volledig richten op mijn eigen werk. Kijk, ik moet alle gegevens op deze formulieren vanmiddag ingevoerd hebben in Excel. |
| Els: | Oei, dat is echt vervelend. Ik weet totaal niet hoe ik verder moet met mijn verslag. |
| Petra: | Is het misschien een idee dat jij mij eerst helpt om alle gegevens in te voeren? Als we het samen doen, zijn we denk ik om 3 uur klaar. Als we klaar zijn dan wil ik je daarna graag helpen. |
Ik doe wat voor jou wanneer jij wat voor mij doet. Moet dit altijd zo?
Mogelijke reacties die ik me kan voorstellen: (voor de duidelijkheid: ik heet geen Petra ! : ) En zo zijn er vele te geven…………………
Petra1: Nou zeg, heb je je verslag nog steeds niet bijgewerkt. Ik heb je vorige week hiermee geholpen en wat suggesties gedaan. Ik dacht dat je het al hebt opgestuurd? Wat wil je dat ik nu voor je kan doen? Het moet wel jouw verslag blijven.
Petra2: Je weet dat ik vanmiddag nokjevol zit met afspraken. Wat zou ik vanmiddag nog voor je kunnen betekenen? Wat kun je zelf nog doen? Ik zou van 16.45 – 17.15 uur samen met je naar je verslag kunnen kijken. Kun je alvast nadenken waar je nog in vastloopt en wat je zelf nog zou kunnen doen?
Petra3: Dat is prima. Vanmiddag heb ik het ketterdruk, dat weet je.Wanneer jij aan kunt geven waarin je denkt vast te lopen en welke vragen jij aan mij wilt voorleggen, dan zou ik hier vanavond thuis even naar kunnen kijken. Is het goed wanneer ik je dan voor 23.00 uur terugmail? Uiteindelijk moet het jouw verslag blijven. Mail je mij je laatste concept met je vragen voor 17.00 uur aan mij door?
Zijn er meerdere progressiegerichte aanpakken hier op los te laten?