Samenvatting

Veroudering gaat gepaard met schade. In welke mate en in welk tempo de schade echter optreedt, is afhankelijk van de leefwijze van het individu. Vitaal oud worden ligt binnen het bereik van bijna iedere persoon. Op grond van onderzoek op het gebied van neuroplasticiteit kunnen vier manieren worden onderscheiden om vitaal oud te worden: frequent bewegen, aangaan van uitdagingen, doen van breinoefeningen en goed slapen. Door deze activiteiten toe te passen, worden de hersenen op structurele en functionele wijze beïnvloed en kunnen ouderdomsaandoeningen veelal worden voorkomen en soms zelfs genezen. Het blijven toepassen van deze activiteiten leidt tot een opwaartse spiraal die vitaal oud worden mogelijk maakt. Hoewel neuroplasticiteit geen panacee is en er nog veel onderzoek nodig is, zijn de wetenschappelijke bevindingen nu al interessant en bruikbaar.Lees verder »

Stanley Milgram deed in de jaren ’60 een onderzoek waarbij hij proefpersonen elektrische schokken liet geven aan andere proefpersonen. De schokken waren niet echt maar dat wisten de proefpersonen niet en verrassend vele proefpersonen bleken bereid de schokken toe te dienen (lees meer). Een nieuw onderzoek van Casper et al. (2016) laat zien dat het brein informatie over een handeling die onder dwang plaatsvindt anders verwerkt dan een handeling die vrijwillig plaatsvindt. Wanneer gedrag onder dwang heeft plaatsgevonden, ervaart het brein meer afstand tussen het gedrag en de consequenties van dat gedrag. Onder dwang ziet de persoon dus minder relatie tussen het eigen gedrag en de consequenties van dat gedrag. De persoon voelt zich daardoor minder verantwoordelijk voor de consequenties van het betreffende gedrag. Lees verder »

Neuroplasticiteit is de eigenschap van de hersenen om zich levenslang te blijven ontwikkelen. De laatste jaren komt er vanuit de wetenschap steeds meer informatie over hoe groot dit vermogen van de hersenen is om zich te ontwikkelen. In dit artikel leg ik kort uit wat neuroplasticiteit is, in dit artikel schrijf ik over hoe neuroplasticiteit een grote rol kan spelen in het genezen van ziektes en in dit artikel belicht ik sceptische visies op neuroplasticiteit. Sinds ik een jaar of 10 geleden begon te lezen over neuroplasticiteit begon ik mij af te vragen hoe ver de mogelijkheden van hersentraining gaan. Een van de vragen die mij in het bijzonder interesseerde was de vraag in hoeverre leeftijdsgerelateerde problemen kunnen worden vertraagd of voorkomen.Lees verder »

Als je een heel belangrijk doel moet halen kan het verstandig zijn om tijdens het leveren van je prestatie niet aan het doel te denken. In plaats daarvan kun je je beter van moment tot moment richten op je eigen gedrag. In een nieuw artikel, Stop thinking positively, legt Alex Korb (auteur van The upward spiral) uit hoe dit werkt. Lees verder »

Op deze site heb ik al diverse malen enthousiast geschreven over neuroplasticiteit (zie bijvoorbeeld dit, dit, dit, dit, dit, dit en dit). Volgens Wikipedia duidt neuroplasticiteit op veranderingen in de organisatie van de hersenen van individuen als gevolg van ontwikkeling, leren of ervaring en kan het verschillende vormen aannemen: het kan optreden als onderdeel van de normale ontwikkeling, als onderdeel van leerprocessen bij normale volwassenen en na hersenletsel. Omdat ik geloof dat het verstandig is om bij het leren te pendelen tussen een houding van ontvankelijkheid en enthousiasme en een houding van scepsis of kritiek, leek het me goed om me eens te verdiepen in een paar kritische geluiden over (publicaties over) neuroplasticiteit. Ik doe dat aan de hand van enkele auteurs die zich een paar keer tamelijk sceptisch (en, in sommige gevallen, cynisch) hebben geuit over het begrip neuroplasticiteit of publicaties over neuroplasticiteit.Lees verder »

Door ons te realiseren dat het leren door kan gaan na het presteren kunnen we sneller en beter vooruitkomen als professionals. 

In mijn artikel Oefenen – Aansluiten – Reflecteren beschrijf ik drie fasen in het professioneel werken met of voor andere mensen. Van tevoren bereidt je je goed voor door goed na te denken over je aanpak en door, vooral, ook goed te oefenen. Door goed te oefenen wordt je ‘technisch’ bekwamer waardoor je tijdens je uitvoering van je gesprek of je sessie minder aandacht hoeft uit te laten gaan naar je techniek en beter kunt aansluiten bij wat je gesprekspartner(s) of je publiek doet of doen. Door je aandacht tijdens de uitvoering van je gesprek of sessie op de ander(en) en op de interactie te richten kun je hier heel goed op aansluiten waardoor je vlot en adequaat kunt reageren. Graag wil ik nu iets meer zeggen over het belang van de derde fase, reflecteren.Lees verder »

In een nieuw artikel, Five ways to improve your brainpower, beschrijft Norman Doidge 5 manieren om je brein scherp te maken en houden: 1) loop ruim 3 km per dag, 2) leer een nieuwe dans (of taal of muziekinstrument), 3) doe serieuze hersenoefeningen, 4) let aandachtig op je stem en 5) geef je lichaam de rust die het nodig heeft. Hieronder volgt een korte samenvatting van wat hij zegt plus enkele aanvullende opmerkingen van mijn kant.
Lees verder »

In vervolg op mijn recente artikelen Is neurowetenschap relevant voor coaches? en Hoe baan je je een weg in het oerwoud van de neurowetenschap? wil ik nu stilstaan bij wat wat mij betreft één van de meest fascinerende onderwerpen binnen de neurowetenschap is: breinplasticiteit (ook vaak aangeduid met de term neuroplasticiteit). Lange tijd is over het brein gedacht in vrij statische termen. Zo dacht men dat breinen van jonge mensen volop in verandering zijn waardoor ze veel nieuwe dingen kunnen leren maar dat breinen van oude mensen weinig veranderbaar meer zijn en dat zij daardoor moeilijker of niet meer kunnen leren. Ook dacht men dat schade aan het brein normaal gesproken onomkeerbaar is. En tenslotte dacht men dat er niets aan te doen valt dat bij het ouder worden breinfuncties steeds verder achteruitgaan.Lees verder »

Je verdiepen in de neurowetenschap kan interessant en nuttig zijn maar ook verwarrend. Hier zijn enkele gedachten over hoe je je een weg kunt banen in het oerwoud van de neurowetenschap. 

Naar aanleiding van mijn artikel Is neurowetenschap relevant voor coaches? kreeg ik vrij veel instemmende reacties. In het artikel bespreek ik in hoeverre neurowetenschap relevant is voor coaches en in hoeverre je van coaches kunt verwachten dat ze zich in de neurowetenschap verdiepen. Ik kwam tot de conclusie dat het voor coaches wellicht niet noodzakelijk is om zich te verdiepen in de neurowetenschap maar dat dit wel nuttig en interessant kan zijn. Het kan ervoor zorgen dat je beter kunt onderbouwen hoe je te werkt gaat en dat je scherper zicht kunnen op welke interventies in welke situaties kunnen werken. Eén van de mensen die per email reageerden op mijn artikel was het eens met mijn conclusies maar wees me erop dat het wel belangrijk is om de ontwikkelingen in de neurowetenschap met een gezonde dosis scepsis te volgen aangezien er, volgens hem, veel charlatans rondlopen en dat er veel onzin wordt geschreven over neurowetenschap.Lees verder »

De neurowetenschap krijgt steeds meer aandacht. Hoe relevant is deze tak van wetenschap voor coaches?

Er is de laatste jaren sprake van een toenemende belangstelling voor de neurowetenschap. De neurowetenschap is de wetenschappelijke studie van ons zenuwstelsel en is meer dan een onderdeel van de biologie omdat veel disciplines een bijdrage leveren aan het vakgebied. Het is een enorm omvangrijk onderzoeksgebied dat nog relatief jong is en volop in ontwikkeling. Als ik met coaches praat over neurowetenschap (bijvoorbeeld naar aanleiding van nieuw onderzoek of een boek) merk ik vaak twee soorten reacties op.

Lees verder »