Recent heeft een Nederlands bedrijf (Reducept) met een virtual reality-bril die chronische pijn bestrijdt de prestigieuze World Summit Award van de Verenigde Naties gewonnen. Door de VR-bril op te zetten kun je als het ware je eigen lichaam ingaan en de plek opzoeken waar de pijn zit. Vervolgens kun je dan virtueel de pijnprikkels zien en deze wegschieten. Misschien vraag je je af of een computergame wel serieus genomen moet worden als middel om zoiets ernstigs als chronische pijn te bestrijden. Maar er is alle reden om deze game serieus te nemen. Lees hieronder waarom. Lees verder »

Al geruime tijd is er discussie over de vraag of neuroplasticiteit, het vermogen van het brein om zich te blijven ontwikkelen, niet grotendeels een hype is. In dit artikel besprak ik een aantal van de kritiekpunten. Van veel van de sceptische opmerkingen over neuroplasticiteit ben ik niet onder de indruk. Neuroplasticiteit bestaat en de kennis erover is volop in ontwikkeling. In dit artikel besprak ik vijf manieren om gebruik te maken van neuroplasticiteit om zo je brein scherp te maken en houden. Als één van die vijf manieren noemde ik het doen van serieuze hersenoefeningen. Hierbij moet je denken aan een soort computerspel dat je lastige puzzeltjes en probleempjes voorlegt. Ik schreef: “Goede breinoefeningen zijn heel specifiek ontworpen en goed onderzocht op hun effect.” Als voorbeeld van een aanbieder van zulke goede hersenoefeningen noemde ik BrainHQ.Lees verder »

Samenvatting

Veroudering gaat gepaard met schade. In welke mate en in welk tempo de schade echter optreedt, is afhankelijk van de leefwijze van het individu. Vitaal oud worden ligt binnen het bereik van bijna iedere persoon. Op grond van onderzoek op het gebied van neuroplasticiteit kunnen vier manieren worden onderscheiden om vitaal oud te worden: frequent bewegen, aangaan van uitdagingen, doen van breinoefeningen en goed slapen. Door deze activiteiten toe te passen, worden de hersenen op structurele en functionele wijze beïnvloed en kunnen ouderdomsaandoeningen veelal worden voorkomen en soms zelfs genezen. Het blijven toepassen van deze activiteiten leidt tot een opwaartse spiraal die vitaal oud worden mogelijk maakt. Hoewel neuroplasticiteit geen panacee is en er nog veel onderzoek nodig is, zijn de wetenschappelijke bevindingen nu al interessant en bruikbaar.Lees verder »

Gisteren viel bij mij Hersenvitaminen, Meer succes met de groeimindsetmix in de brievenbus. Het is een prachtig boekje, mooi vormgegeven en goed geschreven, over een onderwerp dat voor iedereen nuttig en interessant kan zijn. Iedereen heeft te maken met vragen over prestaties en ontwikkeling. In de eerste plaats stel je die vragen over jezelf. In de tweede plaats stel je ze over de mensen in je omgeving, bijvoorbeeld je kinderen en je collega’s.Lees verder »

© 2011, Coert Visser

Het woord ‘talent’ wordt veel gebruikt maar ik gebruik het liever niet zo vaak. Eén van de twee redenen dat ik niet zo gek ben op die term is dat het vaak tamelijk onduidelijk is wat ermee bedoeld wordt. Wanneer het woord gebruikt wordt denk ik dat mensen er doorgaans één van de volgende twee dingen mee bedoelen: ofwel hoog presteren (bijvoorbeeld prachtig gitaar spelen) of natuurlijke aanleg. Woordenboeken definiëren talent meestal als ‘natuurlijke aanleg’. De conventionele manier van denken van psychologen, opleider, ouders en managers is lang geweest (en is nog steeds, denk ik) dat talenten, in de zin van natuurlijke gaven, bestaan, dat individuen veel verschillen in deze natuurlijke gaven en dat deze talenten uitstekende voorspellers van toekomstig functioneren zijn. Daarom wordt vaak geadviseerd om je talenten te identificeren en om die activiteiten te kiezen waarvoor je talent hebt. Maar onderzoek dat in de afgelopen decennia is uitgevoerd heeft twijfel doen ontstaan over de mate waarin talent (in de zin van natuurlijke aanleg) inderdaad bestaat en nog meer twijfel over de mate waarin vroege verschillen in functioneren goede voorspellers van toekomstig topfunctioneren zijn. Ik zal kort enkele relevante publicaties noemen:
Lees verder »

Op deze site heb ik al diverse malen enthousiast geschreven over neuroplasticiteit (zie bijvoorbeeld dit, dit, dit, dit, dit, dit en dit). Volgens Wikipedia duidt neuroplasticiteit op veranderingen in de organisatie van de hersenen van individuen als gevolg van ontwikkeling, leren of ervaring en kan het verschillende vormen aannemen: het kan optreden als onderdeel van de normale ontwikkeling, als onderdeel van leerprocessen bij normale volwassenen en na hersenletsel. Omdat ik geloof dat het verstandig is om bij het leren te pendelen tussen een houding van ontvankelijkheid en enthousiasme en een houding van scepsis of kritiek, leek het me goed om me eens te verdiepen in een paar kritische geluiden over (publicaties over) neuroplasticiteit. Ik doe dat aan de hand van enkele auteurs die zich een paar keer tamelijk sceptisch (en, in sommige gevallen, cynisch) hebben geuit over het begrip neuroplasticiteit of publicaties over neuroplasticiteit.Lees verder »

Het is nog niet zo lang geleden dat wetenschappers en leken dachten dat de ontwikkelbaarheid van het brein verdwenen was zo gauw we volwassen waren. Santiago Ramón y Cajal, schreef bijvoorbeeld in 1913 dat de zenuwpaden vastliggend, voltooid en onveranderbaar zijn. Hij zei dat zenuwen wel konden afsterven maar niet worden geregenereerd. Deze visie impliceerde niet alleen dat volwassen beperkte mogelijkheden tot leren en veranderen hadden. Ook impliceerde deze visie dat wanneer er bij iemand sprake was van ernstig hersenletsel dit als een treurig gegeven moest worden geaccepteerd. Herstel was niet mogelijk aangezien hersenstructuren vastlagen en hersenzenuwen (neuronen) zich niet konden vernieuwen. Dat was toen. En dit is nu. Er is veel vooruitgang geboekt.Lees verder »