Al geruime tijd is er discussie over de vraag of neuroplasticiteit, het vermogen van het brein om zich te blijven ontwikkelen, niet grotendeels een hype is. In dit artikel besprak ik een aantal van de kritiekpunten. Van veel van de sceptische opmerkingen over neuroplasticiteit ben ik niet onder de indruk. Neuroplasticiteit bestaat en de kennis erover is volop in ontwikkeling. In dit artikel besprak ik vijf manieren om gebruik te maken van neuroplasticiteit om zo je brein scherp te maken en houden. Als één van die vijf manieren noemde ik het doen van serieuze hersenoefeningen. Hierbij moet je denken aan een soort computerspel dat je lastige puzzeltjes en probleempjes voorlegt. Ik schreef: “Goede breinoefeningen zijn heel specifiek ontworpen en goed onderzocht op hun effect.” Als voorbeeld van een aanbieder van zulke goede hersenoefeningen noemde ik BrainHQ.Lees verder »

Samenvatting

Veroudering gaat gepaard met schade. In welke mate en in welk tempo de schade echter optreedt, is afhankelijk van de leefwijze van het individu. Vitaal oud worden ligt binnen het bereik van bijna iedere persoon. Op grond van onderzoek op het gebied van neuroplasticiteit kunnen vier manieren worden onderscheiden om vitaal oud te worden: frequent bewegen, aangaan van uitdagingen, doen van breinoefeningen en goed slapen. Door deze activiteiten toe te passen, worden de hersenen op structurele en functionele wijze beïnvloed en kunnen ouderdomsaandoeningen veelal worden voorkomen en soms zelfs genezen. Het blijven toepassen van deze activiteiten leidt tot een opwaartse spiraal die vitaal oud worden mogelijk maakt. Hoewel neuroplasticiteit geen panacee is en er nog veel onderzoek nodig is, zijn de wetenschappelijke bevindingen nu al interessant en bruikbaar.Lees verder »

Gisteren viel bij mij Hersenvitaminen, Meer succes met de groeimindsetmix in de brievenbus. Het is een prachtig boekje, mooi vormgegeven en goed geschreven, over een onderwerp dat voor iedereen nuttig en interessant kan zijn. Iedereen heeft te maken met vragen over prestaties en ontwikkeling. In de eerste plaats stel je die vragen over jezelf. In de tweede plaats stel je ze over de mensen in je omgeving, bijvoorbeeld je kinderen en je collega’s.Lees verder »

Neuroplasticiteit is de eigenschap van de hersenen om zich levenslang te blijven ontwikkelen. De laatste jaren komt er vanuit de wetenschap steeds meer informatie over hoe groot dit vermogen van de hersenen is om zich te ontwikkelen. In dit artikel leg ik kort uit wat neuroplasticiteit is, in dit artikel schrijf ik over hoe neuroplasticiteit een grote rol kan spelen in het genezen van ziektes en in dit artikel belicht ik sceptische visies op neuroplasticiteit. Sinds ik een jaar of 10 geleden begon te lezen over neuroplasticiteit begon ik mij af te vragen hoe ver de mogelijkheden van hersentraining gaan. Een van de vragen die mij in het bijzonder interesseerde was de vraag in hoeverre leeftijdsgerelateerde problemen kunnen worden vertraagd of voorkomen.Lees verder »

© 2011, Coert Visser

Het woord ‘talent’ wordt veel gebruikt maar ik gebruik het liever niet zo vaak. Eén van de twee redenen dat ik niet zo gek ben op die term is dat het vaak tamelijk onduidelijk is wat ermee bedoeld wordt. Wanneer het woord gebruikt wordt denk ik dat mensen er doorgaans één van de volgende twee dingen mee bedoelen: ofwel hoog presteren (bijvoorbeeld prachtig gitaar spelen) of natuurlijke aanleg. Woordenboeken definiëren talent meestal als ‘natuurlijke aanleg’. De conventionele manier van denken van psychologen, opleider, ouders en managers is lang geweest (en is nog steeds, denk ik) dat talenten, in de zin van natuurlijke gaven, bestaan, dat individuen veel verschillen in deze natuurlijke gaven en dat deze talenten uitstekende voorspellers van toekomstig functioneren zijn. Daarom wordt vaak geadviseerd om je talenten te identificeren en om die activiteiten te kiezen waarvoor je talent hebt. Maar onderzoek dat in de afgelopen decennia is uitgevoerd heeft twijfel doen ontstaan over de mate waarin talent (in de zin van natuurlijke aanleg) inderdaad bestaat en nog meer twijfel over de mate waarin vroege verschillen in functioneren goede voorspellers van toekomstig topfunctioneren zijn. Ik zal kort enkele relevante publicaties noemen:
Lees verder »

Op deze site heb ik al diverse malen enthousiast geschreven over neuroplasticiteit (zie bijvoorbeeld dit, dit, dit, dit, dit, dit en dit). Volgens Wikipedia duidt neuroplasticiteit op veranderingen in de organisatie van de hersenen van individuen als gevolg van ontwikkeling, leren of ervaring en kan het verschillende vormen aannemen: het kan optreden als onderdeel van de normale ontwikkeling, als onderdeel van leerprocessen bij normale volwassenen en na hersenletsel. Omdat ik geloof dat het verstandig is om bij het leren te pendelen tussen een houding van ontvankelijkheid en enthousiasme en een houding van scepsis of kritiek, leek het me goed om me eens te verdiepen in een paar kritische geluiden over (publicaties over) neuroplasticiteit. Ik doe dat aan de hand van enkele auteurs die zich een paar keer tamelijk sceptisch (en, in sommige gevallen, cynisch) hebben geuit over het begrip neuroplasticiteit of publicaties over neuroplasticiteit.Lees verder »