Het 4PR model schetst 4 progressiegerichte rollen die afhankelijk van de situatie waarin je je bevindt kunnen worden ingezet: helpen, sturen, trainen (/adviseren) en instrueren. Wat de meest passende rol is in de situatie waarin je je bevindt, kun je bepalen door te kijken naar de twee assen waarop het model is gebaseerd. De horizontale as beschrijft om wat voor doelen het gaat in het gesprek. Links staan doelen die van binnenuit komen; de eigen doelen van het individu of het team; rechts staan doelen die van buitenaf komen en waaraan het individu moet voldoen. De verticale as beschrijft waar ideeën voor oplossingen vandaan komen. Onderaan staan oplossingen die van binnenuit komen (vanuit het individu of het team). Bovenaan staan oplossingen die van buitenaf komen zoals van een adviseur of uit een artikel.Lees verder »

Het CPW 4-Progressiegerichte-Rollen-model (4PR-model) dat wij in 2008 introduceerden*, beschrijft de volgende vier verschillende soorten rollen: helpen, sturen, trainen (/adviseren) en instrueren. Het model is gebaseerd op een assenstelsel dat vier veelvoorkomende rollen beschrijft die in verschillende soorten situaties bruikbaar zijn in het contact met cliënten. Lees verder »

We kunnen ons eigen oordeel over onze eigen kennis niet altijd goed vertrouwen. In bepaalde opzichten overschatten we onze eigen kennis systematisch. In andere opzichten onderschatten we onze eigen kennis systematisch. Wat je weet en wat je weet over wat je weet zijn twee verschillende dingen. In dit artikel probeer ik duidelijkheid te scheppen over dit verwarrende onderwerp. Lees verder »

Aangezien mensen behoefte aan autonomie en competentie hebben, is het logisch dat zij graag zelf oplossingen voor hun problemen bedenken. Bij voorkeur zijn deze oplossingen ook nog eens gebaseerd op hun eigen ervaringen. Bij dit soort oplossingen kan de persoon een sterke beleving van autonomie en competentie ervaren. Toch zijn er nog andere soorten oplossingen die in bepaalde situaties bruikbaar kunnen zijn. Hieronder wordt een tweedimensionaal model beschreven dat zes verschillende soorten oplossingen beschrijft.Lees verder »

Een tijdje geleden schreef ik over het belang van het combineren van hoop en kritisch denken. Hoop zonder kritisch denken is naïviteit; kritisch denken zonder hoop is cynisme; de afwezigheid van beide is apathie, schreef ik toen. Die combinatie is in het algemeen belangrijk in het leven, denk ik, en ook wanneer we lezen over aanpakken die ons leven en werken beter zouden kunnen maken. Eén van de redenen om hier vandaag over na te denken is dat ik een interessant mailtje kreeg van David Creelman.Lees verder »

Mindfulness-meditatie heeft veel gezondheidsvoordelen. Nu lijkt duidelijk te worden dat dat vooral komt door een verlaging van de stressbeleving.

Eerder schreef ik al over onderzoek naar de positieve effecten van mindfulness-meditatie (MM). Dat onderzoek is volop in ontwikkeling. Dat MM positieve effecten heeft en welke dat ongeveer zijn blijkt uit overzichtspublicaties zoals deze en deze. Ook is er onderzoek dat laat zien dat MM leidt tot structurele (anatomische) veranderingen in het brein zoals dit onderzoek (verdikking rechter insula en  somatosensorische cortex), dit onderzoek (vorming van hersenwindingen), dit onderzoek (grotere dichtheid grijze stof in de hippocampus, de posterior cingulate cortex, de temporo-parietal junction en het cerebellum), dit onderzoek (zwakkere verbindingen tussen de dmPFC en de insula en amygdala). Daarnaast is er onderzoek dat laat zien dat MM de bloeddruk en stressbeleving verlaagt. Samengevat lijkt het erop dat MM allerlei goeds teweeg brengt maar er is nog geen duidelijk overzicht en geen duidelijke theorie over hoe MM deze positieve effecten nu precies teweeg brengt.Lees verder »

Als we succes definiëren als het bereikt hebben van een gewaardeerde of gewenste toestand dan is het voor de hand liggend om te zeggen dat we allemaal geïnteresseerd zijn in succes. Het is daarom niet verrassend dat er veel aandacht uitgaat naar de vraag hoe we succes kunnen bereiken. Veel boeken en artikelen zijn geschreven over hoe je een succesvol individu kunt worden en hoe we succesvolle organisaties kunnen ontwikkelen. We zijn, met andere woorden, erg geïnteresseerd in de determinanten van succes. Hoewel er minder belangstelling lijkt te zijn voor de effecten van succes dan voor de determinanten van succes zijn deze even interessant.Lees verder »

Het draaiknoppenmodel is een krachtig theoretisch raamwerk gebaseerd op werk uit de sociale psychologie dat praktisch goed bruikbaar is voor het realiseren van systeembrede verbeteringen. Om het raamwerk goed te begrijpen is eerst enige theoretische achtergrond nodig. Sociaal psychologen Martin Fishbein en Icek Ajzen formuleerden in de jaren ’70 de zogenaamde Theory of reasoned action (Fishbein & Ajzen, 1975; Ajzen & Fishbein, 1980). Deze theorie beschreef hoe gedragsintenties konden worden voorspeld aan de hand van attitudes en de subjectieve normen ten aanzien van het betreffende gedrag. Met attitudes wordt gedoeld op de overtuigingen die de persoon heeft over het gedrag (ziet de persoon het gedrag als goed en waardevol of juist niet?). Naarmate de attitude tegenover het gedrag positiever is, neemt de intentie om het gedrag te vertonen toe. Met subjectieve normen wordt gedoeld op de invloed die de sociale omgeving op de persoon heeft. Naarmate de omgeving het gedrag meer als gewenst ziet, neemt de neiging van het individu om het gedrag te vertonen toe.Lees verder »

Why expert performance is special and cannot be extrapolated from studies of performance in the general population: A response to criticisms
K. Anders Ericsson

Samenvatting [Vert: CV]: Veel misverstanden over expert-performance benadering kunnen worden toegeschreven aan haar unieke methodologie en theoretische concepten. Deze benadering werd ontwikkeld aan de hand van casestudies over het verwerven van expertgeheugen met gedetailleerde experimentele analyse van de mediërende mechanismen. In contrast daarmee begint de traditionele individuele-verschillen-benadering met de aanname van de onderliggende algemene latente factoren van cognitieve vaardigheden en van persoonlijkheid die correleren met prestaties over niveaus van verworven vaardigheid. Mijn review verwerpt de veronderstelling dat de gegevens over grote steekproeven van beginners kunnen worden geëxtrapoleerd naar steekproeven van toppresteerders. Zodra we het eens kunnen worden over de criteria voor reproduceerbare objectieve topprestaties en over aanvaardbare methoden voor het verzamelen van geldige gegevens geloof ik dat wetenschappers de noodzaak van de expert-performance benadering voorde studie van topprestaties zullen erkennen, vooral op het hoogste niveau van prestaties.

Highlights: * Huidige functioneren “dat wat er is”, verschilt van presteren na training, “dat wat er zou kunnen zijn”. Onder toppresteerders correleren algemene cognitieve capaciteiten niet met presteren. De erfelijkheid van toppresteren is nu onbekend. Het geschatte aantal uren van zelfgerapporteerde oefening is een slechte voorspeller van de overall effecten van training.

Volledige artikel

De motivatie van mensen voor activiteiten is niet constant. Hij fluctueert steeds en is afhankelijk van de context waarin mensen functioneren. Belangrijk is daarbij in hoeverre die context ruimte biedt voor de bevrediging van drie basale psychologische behoeften: 1) de behoefte aan autonomie, 2) de behoefte aan competentie en 3) de behoefte aan verbondenheid. Wanneer deze behoeften weinig vervuld zijn is er sprake van gecontroleerde motivatie (het individu heeft dan het gevoel dat zijn of haar gedrag van buitenaf wordt bepaald) of zelfs amotivatie, de afwezigheid van motivatie).

Wanneer mensen de ruimte krijgen om eigen initiatieven te ontplooien, de gelegenheid krijgen om hun competenties in te zetten en ontwikkelen en wanneer zij serieus genomen worden en zich verbonden voelen met andere mensen dan is er sprake van autonome motivatie. De persoon heeft dan het gevoel dat hij of zij zelf zijn of haar gedrag kan bepalen. Het onderstaande schema (een aanpassing van Ryan & Deci, 2000 en Van den Broeck et al. 2009, geeft dit weer.Lees verder »

In mijn bericht Combining practice based learning and theory based learning suggereerde ik dat zelfgestuurd leren het beste kan plaatsvinden voor een combinatie van wat ik praktijkleren en theorieleren noem. Praktijkleren is leren op basis van je eigen reflecties en eigen acties. Theorieleren is leren gebaseerd op de systematische kennisontwikkeling door anderen. Lees verder »