Wat vind jij: moet onderwijs van hoge kwaliteit gezien worden als een universeel recht? Zou de overheid moeten garanderen dat ieder kind toegang heeft tot kwalitatief goed onderwijs? En laat me je nog iets vragen: hebben vrijwel alle mensen een groot potentieel om hun intellectuele vermogens te ontwikkelen of geldt dit slechts voor een een deel van de mensen? Onderzoekers Savani, Rattan & Dweck (2017) hebben deze twee verschillende manieren van denken over potentieel namen gegeven. Geloven dat vrijwel iedereen een hoog potentieel heeft noemen ze de universele overtuiging; geloven dat dit slechts geldt voor een deel van de mensen noemen ze de niet-universele overtuiging. Ik spreek hier voor het gemak van de universele mindset en de niet-universele mindset.Lees verder »

Stel je bent een tekst aan het lezen en je merkt dat je hem behoorlijk moeilijk vindt. Je moet behoorlijk veel moeite doen om de tekst te begrijpen. Hoe interpreteer je het feit dat je veel moeite moet doen? Denk je dat deze moeite een aanwijzing is dat je de grenzen van je capaciteiten bijna bereikt hebt? Zorgt het feit dat je de stof erg moeilijk vindt ervoor dat je de neiging krijgt om te stoppen met doorlezen? Lees verder »

Een tijd geleden hoorde ik over een situatie waarin een leerling zich storend gedroeg in de klas. Ik zal hier, uit mijn hoofd, herhalen wat er gebeurde. De docent vroeg de leerling of die even rustig mee wilde doen met de les. De leerling reageerde hier niet direct op en ging door met zijn storende gedrag. Vervolgens maakten enkele andere leerlingen opmerkingen in de trant van: “Stuur hem er maar gewoon uit, mevrouw!”. De docent antwoordde: “Nee, ik stuur hem er niet uit”, waarop de vraag kwam: “Waarom niet? Hij doet hartstikke vervelend.” Daarop antwoordde de docent: “Als ik leerlingen eruit stuur, leren ze niet hoe je je in de klas gedragen moet. Daarom doe ik dat niet.” Vervolgens vroeg ze opnieuw aan de leerling om even rustig mee te doen en dat deed hij toen zonder morren. Deze aanpak lijkt misschien tegen-intuïtief. Moet je tegen lastige leerlingen niet gewoon hard optreden? Misschien niet. Een nieuw onderzoek geeft inzicht in wat er werkte in deze situatie.Lees verder »

Het is bekend dat we ons over het algemeen beter herstellen na falen wanneer we een groeimindset hebben dan wanneer we een statische mindset hebben (zie onder andere Dweck, 1999). Dit heeft onder andere te maken met het feit dat we ons falen verschillend interpreteren bij verschillende mindsets. Daardoor voelen we ons verschillend en gedragen we ons ook verschillend. In een groeimindset zien we falen eerder als gevolg van niet genoeg inspanning hebben geleverd of een niet-effectieve strategie gebruikt hebben (lees meer). Lees verder »

Je komt in aanraking met iemand die ergens duidelijk beter is dan jij. Wat voel je? Bewonder je de ander? Benijd je hem of haar? Voel je afgunst? Wat zijn de verschillende effecten van deze verschillende emotionele reacties? Hieronder kun je eerst iets lezen over de sociale vergelijkingstheorie, die nuttige dingen zegt over dit soort verschijnselen. Vervolgens bespreek ik een nieuw onderzoek van Niels van de Ven over de effecten van deze verschillende emoties. Lees verder »

Welke rol speelt ervaring in onze professionele ontwikkeling? Vaak gaan we er vanuit dat hoe lang mensen iets al doen, bepaalt hoe goed ze er in zijn. Die gedachte is niet helemaal onzinnig natuurlijk. Het is namelijk niet zo dat er helemaal geen relatie is tussen hoe lang je iets al doet en hoe goed je er in bent. Iemand die nog maar een paar weken piano speelt, kan er bijvoorbeeld nog niet heel goed in zijn. Het onder de knie krijgen van bepaalde basisvaardigheden vergt altijd een zekere tijd. Maar de relatie tussen hoe lang je iets doet en hoe goed je er in bent, is anders dan we vaak veronderstellen.

Denk maar aan het voorbeeld van autorijden. Toen mijn beide zoons in de afgelopen jaren rijles hadden, konden ze mij precies wijzen op de vele fouten die ik maakte tijdens het autorijden. Ik doe het al 35 jaar en dacht het vrij goed te kunnen. Maar door de vele kleine terechtwijzingen van mijn zoons, ben ik me er van bewust geworden dat er vele slordigheden en foutjes in mijn rijgedrag zijn geslopen, zonder dat ik er erg in had. Lees verder »

Twee belangrijke onderwerpen binnen progressiegericht werken zijn autonome motivatie en de groeimindset. Over beide onderwerpen heb ik al veel geschreven en vaste lezers van deze site zullen al een goed beeld hebben van waar ze over gaan. Autonome motivatie komt er kort gezegd op neer dat je volledig achter wat je doet staat doordat je dingen doet die je interessant en/of belangrijk vindt. Als je autonoom gemotiveerd bent voel je je beter functioneer je ook beter. De groeimindset houdt in dat je gelooft dat je door je effectief in te spannen beter kunt worden in de dingen waar je beter in zou willen worden.Lees verder »

In een nieuw artikel beschrijft David Yeager (2017) de mogelijke relatie tussen mindset en sociaal probleemgedrag van adolescenten. Hij beschrijft hoe een statische mindset (de overtuiging dat mensen niet kunnen veranderen) bij sociale problemen (zoals uitgesloten worden of gepest worden) leidt tot zelfverwijt en verwijten aan anderen en samenhangt met meer extreme gevoelsmatige, fysiologische en gedragsmatige problemen zoals depressie en agressie. Lees verder »

Toen ik opgeleid werd als psycholoog, in de jaren ’80, neigde de dominante manier van denken over intelligentie en persoonlijkheid naar wat we nu een statische mindset zouden noemen. Grofweg werd ons aangeleerd dat zowel intelligentie als persoonlijkheid vanaf een bepaalde leeftijd (zeg, 18) nauwelijks ontwikkelbaar zijn. Persoonlijkheid werd grofweg gedefinieerd als het geheel van stabiele gedragsneigingen van individuen. Er werd gedacht dat individuele verschillen in persoonlijkheid relatief stabiel waren en ook betekenisvol voor hoe we ons leven zouden moeten inrichten (denk bijvoorbeeld aan loopbaankeuzes). Lees verder »