Progressiegericht sturen is een techniek die vooral van toepassing is voor leidinggevenden, docenten, ouders en opdrachtgevers. Bij sturen gaat om intrinsieke oplossingen en om extrinsieke doelen. Met andere woorden: het gaat om situaties waarin de leidinggevende de medewerker activeert om zelf oplossingen te vinden voor een extern doel waar deze aan moet voldoen. Sturen vervult twee soorten functies: (1) verwachtingen duidelijk maken en (2) grenzen stellen. Het duidelijk maken van verwachtingen is een belangrijk onderdeel van leidinggeven, opvoeden en lesgeven. Iedereen die deel uitmaakt van een sociaal systeem (een maatschappij, een organisatie, een school, een gezin) moet aan bepaalde eisen voldoen om goed te functioneren en een bijdrage te leveren. Als burger in een maatschappij moeten we bijvoorbeeld belasting betalen. Het kan zijn dat we het niet leuk vinden, maar, leuk of niet, we moeten er aan voldoen.Lees verder »

Er is een interessant werkdocument verschenen van twee onderzoekers van de Harvard Business School met als titel: Toxic workers (Housman & Miner, 2015). Zij analyseerden een uitgebreide dataset met uiteenlopende gegevens over 50.000 werknemers werkzaam in 11 bedrijven. Hun analyses waren er opgericht om inzicht te verkrijgen in welke persoonlijke en situationele omstandigheden leiden tot toxisch gedrag en welke effecten toxisch gedrag kunnen hebben. Verder doen zij op basis van hun bevindingen enkele aanbeveling voor management en HR-beleid. Hieronder vat ik kort de bevindingen samen en plaats ik hier enkele kanttekeningen bij. Lees verder »

Een tijdje geleden kregen wij een email van een cursist in in de training progressiegericht leidinggeven. In de email stond een verzoek om een gesprek te voeren met enkele medewerkers uit de organisatie van die cursist. De reden om onze hulp te vragen was dat er sprake was van al lang verstoorde verhoudingen tussen de betreffende mensen. De cursist schreef dat ze dacht dat er binnen de organisatie niemand was die voldoende vaardigheden had om via gesprekken dit probleem op te lossen en dat hiervoor een ervaren progressiegerichte coach nodig was. Helaas hadden wij geen tijd in onze agenda om te voldoen aan dit verzoek. Lees verder »

Leidinggevenden zijn soms niet zo duidelijk over wat zij verwachten van een medewerker en hopen dat een externe coach of trainer deze duidelijkheid kan bieden. Dat werkt vaak niet. 

Leidinggevenden vinden het niet altijd zo gemakkelijk om duidelijk te zijn over hun verwachtingen van medewerkers. Mogelijk heeft dit ermee te maken dat ze niet autoritair willen overkomen of omdat ze wel eens negatieve reactieve reacties hebben gehad op eerdere pogingen om duidelijk te zijn. Als coach kreeg ik eens het verzoek van een leidinggevende om een van zijn medewerkers te coachen. Ik vroeg wat of er wat hem betreft een doel van de coaching was en de leidinggevende reageerde in wat algemene (vage) termen. Ik herinner me niet meer precies wat hij zei -het is al bijna 15 jaar geleden- maar ik kreeg de indruk dat de coaching helemaal bedoeld was voor deze medewerker en dat de leidinggevende zelf geen specifieke doelen had met de coaching. Lees verder »

Tijdens een driedaagse training progressiegericht leidinggeven aan teamleiders in een Jeugdzorg-organisatie kwam er interessant voorbeeld van betekenisvolle progressie naar voren. Aan het begin van de derde trainingsdag training hadden de deelnemers in duo’s een kwartiertje met elkaar gesproken over welke progressiegerichte principes en technieken ze al hadden uitgeprobeerd en wat dat had opgeleverd. Toen de deelnemers terugkwamen in de trainingszaal vroeg ik hen of het gesprekje nuttig was geweest. Eén van de mensen die het nuttig vond wilde dit graag toelichten.

Lees verder »

Een deelnemer in de NOAM training progressiegericht leidinggeven vertelde over iets dat zij in haar werk gedaan had dat goed had gewerkt. De medewerkers in het team waar ze leiding aan gaf hadden haar verteld dat er planningsproblemen waren. De medewerkers hadden allemaal hun eigen legitieme redenen om niet volgens het bestaande rooster te kunnen werken en zij vroegen nu aan de leidinggevende om hulp. De leidinggevende had nagedacht over de vraag. Ze realiseerde zich dat zij de oplossing, het optimale rooster, ook niet zou kunnen invullen. Bovendien dacht ze na over het principe van autonomie-ondersteuning in leidinggeven van in de training progressiegericht leidinggeven een belangrijk uitgangspunt is. Ze gaf elk van de teamleden een leeg rooster en vroeg hen om dit zelf in te vullen en om daarna met elkaar te overleggen om te komen tot een goed werkend rooster waarbij alle taken goed zouden worden uitgevoerd. Dit proces bleek erg goed te werken. Verrassend snel kwam het team in het overleg tot een goed werkend rooster waar iedereen mee kon leven. Een mooi voorbeeld van autonomie-ondersteunend leidinggeven.

Amy Wrzesniewski en Barry Schwartz hebben een opiniestuk geschreven in de New York Times over effectieve motivatie (lees hier). In dat stuk onderscheiden zij twee soorten motivatie: interne en instrumentele motivatie. Deze termen corresponderen met twee andere termen die meer bekend zijn in de psychologische literatuur. Interne motivatie correspondeert met autonome motivatie en instrumentele motivatie correspondeert met gecontroleerde motivatie. De auteurs deden een onderzoek om uit te vinden hoe deze twee soorten motivatie fucntioneren beïnvloeden (Wrzesniewski et al (2014).Lees verder »

In veel sectoren en in verschillende soorten organisaties zijn mensen in allerlei functies al bezig met het toepassen van progressiegerichte uitgangspunten en technieken. Enkele kenmerken van de aanpak zijn: 1) gerichtheid op de gewenste situatie, 2) benutten van wat er al is, 3) leren van eerdere successen, 4) zetten van kleine stapjes vooruit en 5) erkennen en benutten van het perspectief van de mensen met wie je werkt. De samenwerking tussen progressiegerichte professionals en hun cliënten of klanten is te beschrijven als samenwerkend en activerend. In hun manier van werken ondersteunen progressiegerichte professionals steeds de autonomie, de competentie en de verbondenheid van hun cliënten of klanten.Lees verder »

Effectieve gespreksvoering hangt af van 1) een focus op wat je wilt bereiken, ofwel doelgerichtheid en 2) sensitiviteit voor het referentiekader van andere mensen. Die heldere focus op wat je wilt bereiken, maakt het mogelijk om je te richten op wat er veranderen moet en op wat die verandering moet opleveren. In de regel stellen mensen de eerlijkheid en duidelijkheid van gerichtheid op de gewenste situatie op prijs. Sensitiviteit voor het referentiekader van de ander is even belangrijk. Deze stelt je namelijk in staat om op een subtiele en respectvolle manier te communiceren. Mensen vinden het belangrijk om serieus genomen te worden. Als je hen serieus neemt, dan is het waarschijnlijk dat ze hetzelfde bij jou zullen doen. Mensen hebben namelijk een sterke drang tot reciprociteit; ze hebben de neiging om op een positieve actie te reageren met een zelfde soort positieve actie.Lees verder »

Deze case werd mij toegezonden door een leidinggevende van een afdeling bij een woningstichting die in een training een aantal progressiegerichte technieken had geleerd.

Als leidinggevende van de afdeling Dagelijks Onderhoud bij de Woningstichting heb ik te maken met diverse aannemers die in opdracht van ons reparaties uitvoeren. Een van de aannemers, een loodgieterbedrijf, kwam veelvuldig zijn afspraken met de bewoners niet na. Diverse gesprekken met hun uitvoerder en directeur, betreffende het nakomen van afspraken, leverden niets op. Soms ging het een week beter, daarna vervielen ze weer in hun oude gewoontes.Lees verder »