In dit artikel pleitte ik voor een accentverschuiving van niveaudenken naar progressiedenken, zonder overigens niveaudenken radicaal overboord te zetten. De reden om meer nadruk te leggen op progressiedenken is dat het meer motiveert en activeert. In reactie op mijn stuk vroeg Pim Lagrand het volgende: “Hoe past deze kijk op de situatie dat een manager bepaalde resultaten verwacht van zijn medewerker? Mijn idee is dat het niveaudenken helpt om als manager duidelijk je verwachting aan te geven bij de medewerker (bijv. de software-aanpassing dient uiterlijk eind van deze week gereed te zijn en te voldoen aan de interne kwaliteitseisen). Zou het progressiedenken de manager en medewerker kunnen helpen op de weg naar het bereiken van het verwachte resultaat?” In reactie op deze interessante vraag zet ik een paar gedachten over resultaatsverwachtingen op een rijtje.

Graag wil ik twee begrippen introduceren: niveaudenken en progressiedenken. Hieronder leg ik uit wat ik bedoel met die twee termen en pleit ik voor het leggen van minder nadruk op niveaudenken en meer nadruk op progressiedenken.

Lees verder »

Nieuw onderzoek laat twee interessante dingen zien: 1)  mensen bereiken meer progressie in doelen die verbonden zijn aan intrinsieke aspiraties en 2) mensen ervaren een grotere vitaliteit wanneer ze progressie boeken in intrinsieke doelen.

Een belangrijk onderscheid in de psychologie is het onderscheid tussen leerdoelen versus bekwaamheidsdoelen . Bij leerdoelen gaat het om het aanleren van nieuwe kennis en vaardigheden. Bij bekwaamheidsdoelen gaat het om het tonen van je capaciteiten via prestaties. Dit onderscheid is belangrijk voor het onderwijs. Moet je leerlingen leren om vooral leerdoelen te stellen of is het verstandiger om ze bekwaamheidsdoelen te laten stellen? Wat werkt beter?

Als je een heel belangrijk doel moet halen kan het verstandig zijn om tijdens het leveren van je prestatie niet aan het doel te denken. In plaats daarvan kun je je beter van moment tot moment richten op je eigen gedrag. In een nieuw artikel, Stop thinking positively, legt Alex Korb (auteur van The upward spiral) uit hoe dit werkt.

Lees verder »

Nieuw onderzoek maakt begrijpelijk hoe mensen in afzondering kunnen werken aan zeer hoge doelen en zich daar ook nog goed bij kunnen voelen. 

Het soort doelen dat je hebt bepaalt mede hoeveel wilskracht je nodig hebt om ze te bereiken.

Als je doelen wilt bereiken is het belangrijk dat je in staat blijft om je te concentreren op de activiteiten die je helpen om progressie te boeken in de richting van die doelen. Dit is niet alleen zo bij het bereiken van doelen op je werk (hoe krijg ik dat artikel op tijd af?) maar ook in je persoonlijk leven (hoe kan ik gezond eten?). Het je blijven richten op die activiteiten die nodig zijn voor het behalen van die doelen vergt dat je je aandacht kunt sturen. Deze vaardigheid wordt in de psychologische literatuur vaak aangeduid met het vermogen tot zelfregulatie.

Lees verder »

Zelfconcordante doelen, doelen die passen bij je interesses en waarden, hebben veel voordelen. Hoe krijg je ze?

Het is niet alleen belangrijk dat mensen doelen stellen maar ook wat voor doelen zij stellen. Binnen de zelfdeterminatietheorie is het begrip zelfconcordante doelen geïntroduceerd. Zelfconcordante doelen zijn doelen die goed passen bij de ontwikkelende interesses en waarden van de persoon. Bij zelfconcordante doelen staan mensen helemaal achter de doelen. Zij zijn er dus autonoom gemotiveerd voor.

Lees verder »

Hoe we onze situatie zelf definiëren beïnvloedt onze motivatie om onze doelen te gaan bereiken. Vooral de vraag of er al een begin van succes is, is belangrijk.

Dat progressie boeken in betekenisvol werk sterk motiverend werkt heb ik op deze site al vaak vermeld (lees meer). Niet alleen feitelijke progressie maar ook beleefde progressie kan motiverend werken. Dat deze progressie zelfs gebaseerd kan zijn op een illusie toonde een experiment aan van Columbia University onderzoekers Kivetz et al. (2006). Deelnemers aan het experiment waren klanten van het café op de campus van Columbia University. In het experiment kregen deelnemers een stempelkaart. Bij elke kop koffie die ze kochten kregen ze een stempel. Na 10 stempels hadden ze recht op een gratis kop koffie plus een gebakje. Er waren echter twee verschillende soorten stempelkaarten (zie hieronder).

In een nieuw boek getiteld Rethinking Positive Thinking: Inside the New Science of Motivation vat Gabriele Oettingen van NYU twintig jaar onderzoek dat zij samen met haar collega’s heeft gedaan, samen. Dit onderzoek heeft zich vooral gericht op de functies en effecten van positieve fantasieën en op een techniek die mentaal contrasteren (mental contrasting) heet.

Lees verder »

In het algemeen is het verstandig om je goed op een sollicitatiegesprek voor te bereiden omdat het je kan helpen om effectiever te communiceren over je ervaringen en kwaliteiten. Hier is een manier om sollicitanten te helpen zich voor te bereiden op hun sollicitatiegesprek (of jezelf als jij het bent die gaat solliciteren) die naar mijn ervaring erg effectief is. Deze manier van voorbereiden, die als zeer progressiegericht kan worden gezien, is gebaseerd op de zogenaamde STAR-techniek.

STAR is een acroniem dat staat voor Situatie – Taak – Actie – Resultaat. De interviewer vraagt de kandidaat om te denken aan een situatie die deze heeft meegemaakt die relevant is voor de functie. Dan vraagt de interviewer wat zijn of haar taak was in die situatie (wat er van de persoon verwacht werd). Daarna wordt de sollicitant gevraagd om zijn of haar acties te beschrijven (wat heeft hij of zij precies gedaan om dit probleem op te lossen of de taak te vervullen). Ten slotte wordt de kandidaat gevraagd om te beschrijven wat de resultaten waren van zijn of haar handelen.Lees verder »

Als-dan planning is een techniek die goed helpt om specifiek doelgericht gedrag te vertonen op het moment dat het nodig is. Veel mensen kennen het verschijnsel wel dat we vaak niet doen wat we willen of moeten doen (dit wordt wel de kloof tussen weten en doen genoemd). Het probleem is dan dat we wel weten wat we willen bereiken en we weten ook wel wat gedrag is dat past bij het bereiken van dit doel maar we laten op het cruciale moment na om het gewenste gedrag te vertonen. Dat we dit doelgerichte gedrag (doen-wat-werkt gedrag) niet vertonen, kan ermee te maken hebben dat we ons op het kritieke moment laten meeslepen door emoties of toegeven aan verleidingen of dat we er simpelweg niet op tijd aan denken dat het doelgerichte gedrag gewenst is in die situatie. Deze kloof tussen weten en doen kan zich op allerlei terreinen voordoen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat we gezonder willen eten maar onszelf s avonds toch plotseling met cola en chips op de bank zien zitten. Een ander voorbeeld is dat we in spannende gesprekssituaties het belangrijk vinden om rekening te houden met het perspectief van de ander maar opeens laten we ons door onze eigen boosheid meeslepen en zien we onszelf verwijten maken in plaats van dat we luisteren en begrip tonen. Herkenbaar? Dan kun je waarschijnlijk baat hebben bij als-dan planning.

Lees verder »

Hier zijn twee technieken voor leraren om een autonomie-ondersteunend leerklimaat te ontwikkelen. Voor jonge opgroeiende mensen is het belangrijk om richting gevende waarden, doelen en interesses te ontwikkelen. Deze kunnen dienen als criteria aan de hand waarvan beslissingen en keuzes in het leven kunnen worden gemaakt die aanvoelen als goed en betekenisvol. Hoe autonomer het proces van het formuleren en kiezen van deze richting gevende doelen, waarden en interesses aanvoelt, hoe meer eigenaarschap de persoon erbij zal beleven. Hoe kunnen we dan als leraren en ouders dit proces begeleiden en ondersteunen zonder dat we deze perceptie van autonomie verstoren? In dit boek beschrijven Johnmarshall Reeve en Avi Assor recent onderzoek naar twee aanpakken die dit proces ondersteunen:Lees verder »

Mensen kunnen verschillende soorten doelen stellen en het type doelen dat we stellen heeft een effect op onze motivatie en ons functioneren. Heidi Grant en Carol Dweck (2003) deden onderzoek naar wat voor verschillende doelen mensen stellen en wat de verschillende effecten van die doelen zijn. In hun onderzoek ontdekten zij vier soorten doelen:

1. leerdoelen: doelen gericht op het verkrijgen van nieuwe kennis en vaardigheden
2. resultaatsdoelen: gerichtheid op goed presteren, bijvoorbeeld het halen van een hoog cijfer.
3. bekwaamheidsdoelen: doelen die gericht zijn op het tonen van de eigen capaciteiten, bekwaamheden
4. normatieve doelen: doelen die gericht zijn op goed presteren in vergelijking met anderen.

Lees verder »

Soms vraagt iemand mij een bijeenkomst te begeleiden met een team waarin men wil komen tot heldere afspraken en regels. Het kan dan bijvoorbeeld gaan over op tijd te komen op vergaderingen, om urenverantwoordingen op tijd in te dienen of om tijdig en goed uit te voeren wat je tijdens een vergadering hebt toegezegd. Wanneer men mij zulke vragen stelt, zijn er vaak al eerder pogingen gedaan om afspraken en regels te maken en te laten naleven maar is dat nog niet tot tevredenheid gelukt. Wat men mij dan vraagt is hoe we in de komende sessie kunnen komen tot echt goede afspraken en regels die dan nu eindelijk wel eens goed nageleefd zullen worden. Het is een begrijpelijke vraag maar gaat dit werken?