Hoe je kijkt naar je eigen progressie is bepalend voor hoe competent en gemotiveerd je je zult voelen. Een manier van werken die hier niet bijzonder geschikt voor is, is zelfbeoordeling via een cijfer. Er zijn tenminste drie redenen waarom dit soort zelfbeoordelingen glibberig en onbetrouwbaar is: (1) het Dunning-Kruger effect, (2) the curse of knowledge, (3) en de hogere lat.

Lees verder »

Vaak is het zo dat dingen niet louter goed of slecht zijn. Hier zijn vijf voorbeelden: (1) oplossingen voor problemen kunnen nieuwe, onverwachte problemen scheppen, (2) goede eigenschappen kunnen de afgunst van anderen opwekken, (3) wat een sterkte is in één situatie is een zwakte in een andere, (4) het feit dat je succes bereikt voelt fijn maar kan je motivatie om verdere vooruitgang te boeken verminderen en (5) het hebben van veel kennis over een onderwerp is nuttig en plezierig maar kan het contact en de communicatie met anderen soms bemoeilijken. Over dit vijfde voorbeeld, dat bekend staat onder de naam de vloek van kennis (The curse of knowledge, Camerer et al. (1989) wil ik het hebben. Lees verder »

Hieronder presenteer ik een lijst van cognitieve fouten, heuristieken en effecten waar we allemaal in zekere mate behept zijn met daarbij een compacte uitleg (lees ook dit, dit en dit). Ik gebruik vooral de Engelse termen omdat deze het vaakst gebruikt worden, ook in Nederlandstalige literatuur. Het kennen van deze fouten en heuristieken kan ons helpen om onszelf en anderen beter te begrijpen, om minder slachtoffer te worden door toedoen van deze fouten en neigingen en om een realistischere kijk op de werkelijkheid te ontwikkelen (lees ook dit, dit en dit).

Lees verder »

In deze tijd van Wikipedia en Google hoor je wel zeggen dat het hebben van kennis minder belangrijk is geworden omdat je immers alles toch zo kunt opzoeken. Waarom zou je het dan moeten weten? Als je maar de vaardigheid en de middelen hebt om de kennis die je hier en nu nodig hebt, op te zoeken. Ook kom ik vaak de stelling tegen dat artikelen niet te theoretisch moeten zijn maar vooral praktisch gericht. De gedachte hierachter is dat mensen niet geïnteresseerd zijn in theorie maar alleen (hapklaar) aangereikt willen krijgen hoe ze iets moeten aanpakken of oplossen. Nu ben ik wel een liefhebber van Google en zeker van Wikipedia en ook kan ik onderschrijven hoe prettig en nuttig praktisch bruikbare informatie is, maar ik denk dat het belang van kennis onderschat wordt.

Lees verder »

De illusie van begrip is onze neiging om te overschatten hoe goed we dingen begrijpen. Deze illusie, die ook bekend staat onder de namen ‘kennisillusie’ en ‘illusie van verklarende diepte’, treedt bij ons allemaal op.

Het boek The Knowledge Illusion van cognitieve wetenschappers Steven Sloman & Philip Fernbach is geheel gewijd aan deze cognitieve bias. Hieronder leg ik uit wat deze illusie inhoudt en waarom het belangrijk is om er kennis over te hebben.

Lees verder »

Neuroplasticiteit bij ouderen blijkt wat anders te verlopen dan bij jongeren.

Lange tijd is gedacht dat de hersenen van jonge mensen heel flexibel en ontwikkelbaar zijn terwijl die van oudere mensen dat niet zouden zijn. De laatste 30 jaar is er veel meer bekend geworden over neuroplasticiteit, het vermogen van de menselijke hersenen om zich te blijven ontwikkelen, ook op gevorderde leeftijd. Lees verder »

Ik heb veel boeken gelezen van Jeffrey Pfeffer en zag dan ook uit naar zijn nieuwe boek Leadership BS: fixing workplaces and careers one truth at a time. Helaas is het, wat mij betreft, een teleurstellend boek.

Stanford University professor Jeffrey Pfeffer heeft een provocerend nieuw boek geschreven met als titel Leadership BS: Fixing Workplaces and Careers One Truth at a Time. In het boek bekritiseert hij de leiderschapstrainingsindustrie die, volgens hem, leert dat leiders betrouwbaar, authentiek, dienend, bescheiden en empathisch moeten zijn. Maar volgens Pfeffer is er geen bewijs dat deze leiderschapstrainingen enig goed doen. Hij beweert dat het effect ervan eerder schadelijk is omdat het een te idealistisch plaatje schetst van de realiteit van organisaties en leiderschap.

Lees verder »

Levels of knowledge and deliberate practice
Pachman, Mariya; Sweller, John; Kalyuga, Slava

Dit onderzoek liet zien dat leerlingen die al kennis hadden over een bepaald kennisgebied (geometrie) het meest hadden aan een deliberate practice strategie waarbij zij zich specifiek en uitsluitend richtten op de zwakke plekken in hun kennis. Daarnaast bleek dat leerlingen met weinig kennis over het onderwerp in eerste instantie meer baat hadden bij een leerstrategie waarbij zij zich richtten op een combinatie van onderwerpen waar zij al kennis over hadden en onderwerpen waar zij zwak in waren. Dit onderzoek suggereert dat wanneer je nog weinig bekend bent met een kennisgebied, je je het beste eerst kunt richten op onderdelen waar je al enige bekendheid mee hebt. Pas nadat je competentie is toegenomen zou dan je nadruk moeten komen liggen op het je concentreren op het versterken van je zwakke plekken.

Vandaag is de Social Progress Index (SPI) van 2020 gepubliceerd. De SPI brengt via niet-economische indicatoren in kaart hoe goed het met landen gaat. Deze indicatoren gaan over het vermogen van landen om te voldoen aan de basisbehoeften van hun burgers en om de bouwstenen te verschaffen die het mogelijk maken voor burgers en gemeenschappen om de kwaliteit van hun leven te verbeteren en om condities te scheppen voor alle individuen om hun volle potentieel te realiseren. Lees hieronder hoe het gaat in de 163 landen die in de SPI worden beschreven. Blijft de wereld over het geheel genomen progressie boeken? Hoe staat Nederland ervoor? Zijn er in Nederland duidelijke dingen die verbetering behoeven? Welke landen gaan het snelst vooruit? Welke landen gaan juist achteruit? Hoe doet de Verenigde Staten het in het tijdperk van Donald Trump? Lees verder »

Vandaag is de Social Progress Index (SPI) van 2019 gepubliceerd. Het is de zesde keer dat de SPI verschijnt. De SPI kijkt naar niet-economische indicatoren (zoals het BNP) voor hoe goed het met een land gaat. Om dit te doen, kijkt de SPI naar het vermogen van samenlevingen om te voldoen aan de basisbehoeften van hun burgers en om de bouwstenen te verschaffen die het mogelijk maken voor burgers en gemeenschappen om de kwaliteit van hun leven te verbeteren en om condities te scheppen voor alle individuen om hun volle potentieel te realiseren. Het rapport rangordent de gegevens van 149 landen over alle componenten waaruit de SPI bestaat. Lees verder »

Impliciet gaan veel mensen er nog vanuit dat leren en ontwikkelen vooral iets is voor als we jong zijn en mindere mate voor als we volwassen, laat staan oud, zijn. In het verlengde van dit denkbeeld ligt de impliciete gedachte dat de theorie over mindset vooral – misschien zelfs uitsluitend- relevant is voor de jeugd. Als dit waar zou zijn dan zou de kennis over het belang van mindsets vooral in de opvoeding en in het onderwijs van grote waarde kunnen zijn. En hoewel dat laatste klopt, is het niet waar dat mindsets niet relevant zijn voor volwassenen en voor ouderen. Mindsets spelen gedurende ons hele leven een belangrijke rol.

In dit artikel haalde ik Charles Darwin aan die ooit de uitspraak deed: “Onwetendheid wekt vaker vertrouwen dan kennis.” Ik onderschreef dat artikel en droeg als verklaring het Dunning-Kruger effect aan. De verklaring, in het kort is, dat je competentie nodig hebt om je eigen competentie relatief betrouwbaar in te kunnen schatten. Iemand met een lage competentie op een bepaald gebied heeft niet door hoe laag zijn of haar competentie is. In een ander artikel beschreef ik dat onwetendheid zelfs heel goed samen kan gaan met arrogantie terwijl veel deskundigheid goed gepaard kan gaan met bescheidenheid. Het Dunning-Kruger effect is natuurlijk niet alleen van toepassing op anderen maar ook op onszelf. David Dunning (foto), één van de naamgevers van het effect. zei het volgende:

Lees verder »

De perceptie van progressie kan heel motiverend zijn en ons een gevoel van voldoening geven. Dit geldt voor de korte en de lange termijn. Het kan heel bevredigend zijn om het gevoel te hebben dat je vooruitgang boekt in de richting van een kortetermijndoel of om te merken dat je ergens een beetje beter in wordt. Ook kan het heel fijn zijn om te merken dat je lange termijn progressie boekt, bijvoorbeeld in een opleiding.

Lees verder »

Hoe belangrijk moeten mensen het vinden om gelukkig te zijn? Moet dat een algemeen doel zijn in je leven? Misschien zelf het ultieme doel dat je kunt hebben als mens? Moeten we geluk in alle onderdelen van ons leven, zoals onderwijs en werk als hoofddoel zien? Hoewel geluk als doel heel belangrijk klinkt, denk ik dat we niet te snel moeten denken dat het leven alleen om geluk draait. Wat geluk precies is, hoe je het bereikt en hoe centraal je het moet stellen in je leven, is volgens mij namelijk minder gemakkelijk te beantwoorden dan je op het eerste gezicht zou denken.

Lees verder »

Een aanname in progressiegericht werken is dat alle mensen progressie kunnen boeken waar ze nu ook staan. Voor kinderen is dit misschien gemakkelijk te begrijpen. Ze zijn continu aan het leren en onderzoeken en we zien ze in hoog tempo in allerlei opzichten progressie boeken. Ook tot middelbare leeftijd zien we vaak allerlei voorbeelden van progressie. Mensen blijven zich in veel gevallen ontplooien, zowel in hun privéleven als in hun loopbaan. Maar vanaf een jaar of 30, 40 beginnen we ook duidelijk te zien dat bepaalde lichamelijke en cognitieve functies niet langer vooruit blijven gaan maar achteruit gaan. Betekent dit dat vanaf die leeftijd alles achteruit gaat en dat progressie dus steeds minder mogelijk is? Nee, dit is een te pessimistische conclusie.

Lees verder »