Over Betekenisvolle Progressie

In 2012 bedachten Gwenda Schlundt Bodien en ik de aanpak van progressiegericht werken. Progressiegericht werken is een verzameling van principes en technieken geworteld in de wetenschappelijke psychologie. Deze zijn ontworpen om zowel reeds bereikte progressie als verder gewenste progressie zichtbaar te maken. Ze bieden inspiratie voor toekomstige vooruitgang.

Centraal concept: betekenisvolle progressie

Een centraal begrip binnen progressiegericht werken is betekenisvolle progressie. Dit is de vooruitgang die we boeken in zaken die we intrinsiek waardevol vinden, en die resoneren met onze persoonlijke waarden.

Betekenisvolle progressie is een krachtige motivator in zowel ons werk als ons persoonlijke leven. We noemen dit het progressieprincipe. Dit is het verschijnsel dat de beleving van betekenisvolle progressie, al is het maar geringe progressie, leidt tot positieve percepties, emoties en motivatie en daarmee ook tot beter functioneren.

Hoe betekenisvolle progressie kan plaatsvinden

Betekenisvolle progressie is een veelzijdig concept dat zich op talrijke manieren en op diverse niveaus in ons leven kan manifesteren, en varieert over verschillende tijdschalen.

Domeinen van Progressie

Betekenisvolle progressie kan zich ontvouwen in meerdere levensgebieden, waaronder:

• • Persoonlijke groei: Uitbreiding van kennis en vaardigheden, verandering in houding, ontwikkeling van capaciteiten, eigenschappen en denkbeelden, en de vergroting van wijsheid.
  • Professionele ontwikkeling: Verbetering van productiviteit, verhoogde samenwerking, en innovatie, in zowel producten, diensten, als in processen en systemen.
  • Welzijn: Verhoogde bevlogenheid, welbevinden, vitaliteit en gezondheid.

► Hoe meer betekenisvolle progressie zich voordoet op meerdere gebieden, hoe bevredigender dat is.

Niveaus van Betekenisvolle Progressie

Betekenisvolle progressie kan zich manifesteren op diverse niveaus:

• • Van individuele progressie tot collectieve progressie.
  • Van persoonlijke ontwikkeling tot sociale verandering.
  • Van zelfverbetering tot verbetering van de gemeenschap.
  • Van intra-persoonlijke groei tot interpersoonlijke groei.

► Hoe meer individuele progressie congruent is met collectieve progressie, hoe waardevoller die is.

Tijdsschalen van Progressie

Betekenisvolle progressie kan variëren qua tijdsschaal:

• • Van korte termijn tot lange termijn.
  • Van onmiddellijke vooruitgang tot langdurige ontwikkeling.
  • Van directe verandering tot geleidelijke transformatie.
  • Van dagelijkse vooruitgang tot jarenlange groei.

► Hoe meer betekenisvolle progressie op de korte termijn congruent is met betekenisvolle progressie op de langere termijn, hoe duurzamer die is.

Waarom we betekenisvolle Progressie vaak niet opmerken

Hoewel betekenisvolle progressie voortdurend aanwezigheid is in ons leven, wordt het vaak over het hoofd gezien. Er zijn meerdere redenen die dit fenomeen verklaren:

1. De negativiteitsbias: Het verschijnsel dat we negatieve informatie gemakkelijker opmerken dan positieve informatie en dat we geneigd zijn om meer gewicht toe te kennen aan negatieve informatie dan aan positieve.
2. Sensorische Adaptatie: Een van de redenen dat we onze progressie vaak niet opmerken, is sensorische adaptatie. Ons brein raakt gewend aan de verbeteringen die we hebben gemaakt en beschouwt ze als de nieuwe normaal. Hierdoor merken we onze progressie niet meer op, zelfs als we significante stappen vooruit hebben gezet.
3. Negatieve Interpretatie van Progressie: Een andere factor die ertoe leidt dat we onze vooruitgang over het hoofd zien, is een negatieve interpretatie van progressie. Soms zien we de voordelen die we hebben behaald als gevaren of problemen, waardoor we de positieve veranderingen over het hoofd zien.
4. De Lat Steeds Hoger Leggen: Onbewust stellen we vaak hogere doelen voor onszelf, waardoor we de lat steeds hoger leggen. Dit betekent dat de afstand tussen ons huidige niveau en ons doel gelijk blijft of zelfs toeneemt, waardoor de geboekte progressie minder opvalt.
5. Hogere Eisen op een Hoger Niveau: Naarmate we progressie boeken en op een hoger niveau functioneren, worden er vaak ook hogere eisen aan ons gesteld. Dit kan ertoe leiden dat de kloof tussen ons competentieniveau en het verwachte niveau gelijk blijft of zelfs groter wordt. Hierdoor kan het lijken alsof we geen vooruitgang boeken, terwijl dit in feite te wijten is aan de uitdagingen die gepaard gaan met functioneren op een hoger niveau.

Progressiemonitoring: zichtbaar maken van betekenisvolle progressie

Het bewust bijhouden en analyseren van betekenisvolle vooruitgang, bekend als progressiemonitoring, is een krachtig middel om bereikte progressie te visualiseren en gebruik te maken van het progressieprincipe. Het biedt tal van voordelen, waaronder:

• Energieboost: Door de positieve emoties die werden ervaren tijdens het behalen van progressie opnieuw te beleven, wordt er een energieboost gegenereerd. Dit geeft de motivatie een impuls om met hernieuwde inzet verder te gaan.
• Gevoel van competentie: Het besef van behaalde successen versterkt het gevoel van competentie. Dit vervult een fundamentele menselijke behoefte, wat bijdraagt aan een verbeterd welbevinden en functioneren.
• Positieve emoties: Progressiemonitoring stimuleert positieve emoties, wat leidt tot verhoogde creativiteit.

Hoewel individuele progressiemonitoring al nuttig is, biedt het gezamenlijk bespreken van progressie met anderen nog meer voordelen:

• Groter inzicht: Het uitleggen van je eigen progressie aan anderen maakt je meer bewust van wat werkte en waarom.
• Overnemen van positieve emoties: Door het delen van positieve ervaringen worden anderen aangestoken door deze positiviteit.
• Gevoel van verbondenheid: Door het delen van progressie ontstaat er herkenning, beter begrip van elkaar en waardevolle informatie-uitwisseling.

Het progressieprincipe kan op vele manieren worden benut. Hier zijn enkele suggesties:

• Individueel: Maak gebruik van een progressiedagboek of apps, zoals Idonethis.
• Met collega’s/vakgenoten: Organiseer een Progressielunch of doe aan Progressiegerichte intervisie.
• In teams: Voer ‘erinkom-oefeningen‘ uit tijdens vergaderingen, houd Progressiepresentaties of pas de cirkeltechniek toe.

Vraag

Aan welke betekenisvolle progressie zou jij vandaag graag willen werken? Wat kan je eerste stapje zijn om daaraan te werken?