De minimaal aanwezige coach

Veel coaches kennen de paradox: cliënten komen in coaching maar stellen zich vervolgens passief op en negeren je adviezen. Ook ik heb dit vaak zien gebeuren. Aan het begin van mijn loopbaan heb ik vele jaren als coach gewerkt op een wat je zou kunnen noemen traditionele manier. Deze manier van werken komt neer op 1) het analyseren van het probleem van de coachee, 2) het komen tot een diagnose, 3) het geven van adviezen en 4) het bespreken van de voortgang in het proces. Jarenlang heb ik vastgehouden aan deze manier van werken hoewel ik vaak ontevreden was over de effectiviteit van mijn coaching. Ik was vaak hard aan het werk in gesprek en cliënten leken nogal eens ongemotiveerd en passief. Eén van de meest onbegrijpelijke dingen vond ik dat cliënten adviezen vaak niet opvolgden.

Perspectief van de cliënt centraal stellen

Vanaf ongeveer het jaar 2000 ben ik anders gaan werken als coach. De kern hiervan komt neer op het radicaal werken met het perspectief van de cliënt en het stellen van activerende vragen. De CPW 7 stappen aanpak vat samen hoe die aanpak grofweg in zijn werk gaat. Ik merkte dat cliënten actiever werden en sneller progressie boekten. Ook merkte ik dat het proces van coachen voor mij prettiger en meer voldoening schenkend werd. In de 15 jaren die wij al trainingen geven aan coaches hebben we veel coaches geholpen om deze manier van werken ook aan te leren.

Hoe meer sturend de coach was, hoe minder progressie de cliënt boekte

Afgelopen week vertelde een cursist, Anne, in onze training progressiegericht coachen dat zij de 7 stappen aanpak voor het eerst heel systematisch had toegepast. De reden om dit uit te proberen was dat ze twee eerdere gesprekken had gehad met haar cliënt waar ze niet tevreden over was. Ze had in die gesprek keihard moeten werken terwijl de cliënt vrij passief leek te blijven. Anne had in onze training intensief geoefend met de 7 stappen aanpak volgens de deliberate practice methode. Ze ervoer dit als zeer leerzaam en verhelderend. Ze kwam tot de reflectie dat hoe meer zij aan het ‘sturen’ was als coach, hoe minder progressie haar cliënt leek te boeken.

Minimaal aanwezige coach, actief cliënt

Het uitproberen van de 7 stappen liep zeer positief, zowel voor Anne als voor haar cliënt. Wij vroegen haar wat vooral goed gewerkt had en ze vertelde dat de durf om dit uit te proberen belangrijk was geweest en de transparantie die ze richting haar cliënt had gehad. Tijdens het gesprek had ze gebruik gemaakt van ons geplastificeerde spiekbriefje met voorbeeldvragen. Tegen haar cliënt had ze gezegd dat ze een nieuwe aanpak aan het leren was die ze graag wilde uitproberen. De cliënt vond dit prima en het gesprek verliep zeer goed. Het meest interessant vond ik dat Anne zei dat ze zichzelf ervoer als een minimaal aanwezige coach. Het was de cliënt die heel actief was.

Hoe effectiever de coach, hoe onzichtbaarder die wordt voor de cliënt

Deze beschrijving van de coach als minimaal aanwezig doet me denken aan wat ik soms hoor als ik live-cliënten in onze training interview nadat er een erg goed stukje coachingsgesprek heeft plaatsgevonden. Deze cliënten vertellen me vaak dat ze zo bezig waren met hun eigen ideeën en ervaringen (wat zij als zeer nuttig ervoeren) dat ze zich eigenlijk niet meer goed konden herinneren wat de coach precies had gedaan en gezegd. Hoe effectiever coaches werken, hoe onzichtbaarder ze voor de cliënt lijken te worden. In die zin lijkt te gelden: de effectieve coach is een voor de cliënt minimaal aanwezige coach.