Hoe ontwikkel je je progressiecontext?

In 1977 bedacht psycholoog Lee Ross de term fundamentele attributiefout. Hiermee bedoelde hij dat wij mensen geneigd zijn systematisch verkeerd te denken over de oorzaken van ons gedrag. Het verkeerde zit hem erin dat we de invloed van factoren binnen onszelf (eigenschappen, aanleg, etc.) systematische overschatten en de invloed van factoren buiten onszelf systematisch onderschatten. De realiteit is dat factoren buiten onszelf veel invloed op ons gedrag hebben. In welke context we ons bevinden, heeft veel invloed op hoe we ons gedragen (lees meer hierover). 

Contexten beïnvloeden ons

Als je tot zover mee kunt gaan in wat ik zeg, kun je je misschien voorstellen dat sommige contexten een gunstige invloed op ons gedrag hebben en andere een ongunstige invloed. Als we geboren worden in een extreem arm gebied dan is de kans aanzienlijk kleiner dat door onze omgeving gestimuleerd worden om te leren en om ons te ontwikkelen. Als we als kind opgroeien temidden van misdaad, is de kans groter dat we zelf ook belanden in de misdaad. Groeien we op een rijk land in een gezin met hoogopgeleide ouders dan is de kans niet gering dat we zelf ook hoogopgeleid zullen worden.

Wij beïnvloeden onze contexten ook

We zijn als mensen niet alleen onderhevig aan de invloed die omgevingen op ons hebben. We beïnvloeden zelf ook de omgevingen waarin we leven en werken. Als mensen hebben we natuurlijk geen onbeperkte invloed op de context waarin we opgroeien en functioneren. Maar we hebben wel degelijk enige invloed. In een land als Nederland hebben we meer invloed op onze contexten dan in een arm land als Malawi of in een dictatuur als Noord Korea. Hoe zouden we onze mogelijkheden om onze context te beïnvloeden het beste kunnen gebruiken?

Hoe zien jouw progressiecontexten eruit?

Om te beginnen zouden we kunnen analyseren welke contexten goed voor ons werken. In welke context lukt het ons het beste om goed te functioneren en om vooruit te komen in de dingen die belangrijk voor ons zijn? Laten we dit soort contexten progressiecontexten noemen. Hoe zien jouw progressiecontexten eruit? Pak, om daar meer over te weten te komen, eens pen en papier en beantwoord eens gedetailleerd de volgende vragen:

1. Wanneer presteer je het beste?
2. Wanneer leer je het beste?
3. Wanneer ontspan je je het beste?
4. In wat voor soort contexten voel je je het meest op je gemak met je familie en vrienden?

Het opzoeken en vormen van je eigen progressiecontexten

Als je zicht krijgt op hoe jouw progressie contexten eruit zien, kun je bedenken hoe je je vaker in dit soort contexten kunt gaan bevinden. Pak opnieuw eens pen en papier en beantwoord eens de volgende vragen:

1. Welke mensen en welke plekken horen bij jouw progressiecontexten?
2. Hoe kun je die mensen en plekken vaker opzoeken?
3. Hoe kun je je eigen vaste werk- en leefplekken aanpassen zodat ze meer gaan lijken op jouw beste progressiecontexten?
4. Wie kunnen jou helpen om jouw werk- en leefomgevingen om te vormen tot progressiecontexten?

Kenmerken van progressiecontexten

Op grond van de zelfdeterminatietheorie voorspel ik dat je progressiecontexten jouw psychologische basisbehoeften ondersteunen. Met andere woorden: in progressiecontexten kun je eigen keuzes maken, voel je je competent en voel je je verbonden. Hierdoor kun je dingen doen die je interessant en belangrijk vindt. Als dit zo is, neemt de kans toe dat je goed werk verricht, je goed voelt, veel leert en in staat bent om vol te houden.