5 Soorten huiswerksuggesties bij progressiegerichte loopbaanbegeleiding

Een beroepsgroep die in toenemende mate gebruik maakt van progressiegerichte uitgangspunten en technieken is die van de loopbaanbegeleiders. Progressiegerichte loopbaanbegeleiding wijkt in enkele opzichten af van traditionele loopbaanbegeleiding. In de eerste plaats wordt er gebruik gemaakt van bekende progressiegerichte technieken zoals nuttigheidsvragen, schaalvragen, gewenste situatievragen, toekomstprojectievragen, eerdere successenvragen en coping vragen. In de tweede plaats wordt er gewerkt met een progressiegerichte basishouding. Deze houding is er niet één van de expert die adviezen en oordelen aanreikt maar een houding van niet weten. Door aan te sluiten op het perspectief van de kandidaat/cliënt en door goede vragen te stellen ontdekt de cliënt zelf hoe hij of zij stappen vooruit kan zetten. Deze houding wordt wel ‘leiden van achteren’ genoemd. In de derde plaats werkt de progressiegerichte loopbaanbegeleiding vanuit een wat andere visie op loopbaanontwikkeling en -begeleiding dan traditioneel het geval is.

Testen en leren

Eenvoudig gezegd wordt traditioneel bij loopbaanbegeleiding gewerkt vanuit een lineair model waarbij achtereenvolgens gewerkt wordt aan 1) onderzoek (zelfonderzoek en arbeidsmarkt onderzoek), 2) stellen van doelen, 3) maken van een plan, 4) uitvoeren van het plan. De progressiegerichte aanpak van loopbaanbegeleiding werkt niet volgens deze lineaire aanpak maar volgens een test en leermodel. Deze aanpak is niet lineair maar circulair en gaat er vanuit dat je primair leert en vorderingen maakt door eerst te doen en pas daarna te analyseren (in plaats van andersom). Voorbeeldactiviteiten die de cliënt kan ondernemen zijn: 1) Experimenteren met nieuwe professionele activiteiten, 2) Contact maken met nieuwe sociale netwerken, 3) Je zelfnarratief (het verhaal dat je anderen en jezelf vertelt over wie je bent) blijven ontwikkelen. Progressiegerichte loopbaanbegeleiders richten zich er in hun aanpak op om cliënten via deze test-en-leer aanpak vooruitgang te laten boeken in de richting van hun eigen keuze.

Huiswerksuggesties

Veel loopbaanbegeleiders maken gebruik van huiswerkopdrachten. Tussen de ene sessie en de andere sessie kan de kandidaat de huiswerkopdracht maken met als doel dat zijn of haar inzicht erdoor toeneemt en/of dat er progressie wordt geboekt in de gewenste richting. Bij progressiegerichte loopbaanbegeleiding kan ook goed met huiswerk gewerkt worden. Het is niet goed mogelijk om een uitputtend overzicht van huiswerkopdrachten te geven aangezien de mogelijkheden in feite onuitputtelijk zijn. Loopbaanbegeleiders kunnen niet alleen gebruik maken van standaard huiswerkopdrachten maar ook van ter plekke bedachte maatwerk opdrachten. Wat wel nuttig kan zijn is om enkele soorten huiswerkopdrachten te beschrijven en aan geven hoe deze progressiegericht kunnen worden vormgegeven. Hier volgt zo’n overzicht. Omdat bij progressiegerichte loopbaanbegeleiding veel nadruk wordt gelegd op de autonomie en keuzevrijheid van de kandidaat spreken we hierbij trouwens liever van ‘huiswerksuggesties’ dan van ‘huiswerkopdrachten’.

1. Gedragssuggesties

Wanneer kandidaten al een idee hebben over wat ze willen bereiken en gemotiveerd zijn om zelf dingen te gaan doen dan kunnen gedragssuggesties goed van pas komen. Bij gedragssuggesties kun je denken aan tips om besproken dingen uit te proberen (experimentjes). In het bijzonder kan het verstandig zijn om de suggestie mee te geven om dingen die eerder hebben gewerkt opnieuw te gaan gebruiken. Progressiegerichte loopbaanbegeleiders kunnen heel inventief zijn in het bedenken van gedragssuggesties. Een voorbeeld. Wanneer je als progressiegerichte loopbaanbegeleider de schaalvraag hebt gebruikt en de kandidaat heeft gezegd op een 4 te staan dan zou je kunnen suggereren om de komende dagen gedrag te gaan proberen dat hoort bij een 5 op de schaal (dank aan Sylvia Woldijk voor dit voorbeeld). Een tweede voorbeeld is een suggestie om te netwerken. (Een voorbeeld van een effectieve netwerkstrategie staat hier).

 

 Trainingen Progressiegericht Werken 

 

2. Schrijfsuggesties

Schrijfsuggesties verdienen een aparte vermelding. Progressiegerichte loopbaanadviseurs kunnen schrijfsuggesties aan hun kandidaten geven waarbij ze een specifieke progressiegerichte richting kunnen geven aan het schrijven. Een voorbeeld is een om te schrijven over situaties in het werk die de kandidaat voldoening hebben gegeven. Een tweede voorbeeld is om te schrijven over dingen die de kandidaat heeft gedaan die goed hebben gewerkt. Een derde voorbeeld is om te schrijven over een toekomstprojectie, bijvoorbeeld beschrijf hoe het er uitziet over een jaar als het je gelukt is om te bereiken wat je wilt bereiken. Een laatste voorbeeld is om schriftelijk een sollicitatiegesprek voor te bereiden aan de hand van de STAR techniek – zie uitleg hierover).

3. Informatieverzamelingssuggesties

Bij dit type suggesties kan het zowel gaan om het verzamelen van informatie over bijvoorbeeld de arbeidsmarkt of vacatures als om het verzamelen van informatie over het eigen functioneren van de kandidaat. Een voorbeeld van dit laatste is om 360 graden feedback te vragen bij bijvoorbeeld collega’s, klanten, manager(s), e.d. De manier waarop je dergelijke feedback opvraagt kun je uiteraard progressiegericht invullen. Je kunt bijvoorbeeld deze mensen vragen om aan gegeven wat ze waarderen in de persoon, wat ze vinden dat de persoon heeft gedaan dat goed gewerkt heeft, en welke mogelijkheden ze zien voor verdere verbetering (concreet en positief geformuleerd).

4. Invulsuggesties

Traditioneel wordt er vrij veel gebruik gemaakt van tests, vragenlijsten en checklist als huiswerkopdrachten. Progressiegerichte loopbaanadviseurs maken hier iets minder gebruik van dan de meeste andere loopbaanadviseurs maar het is niet zo dat het gebruik van dit soort invulinstrumenten niet plaatsvindt of nuttig kan zijn. Sommige progressiegerichte loopbaanbegeleiders maken hun eigen vragenlijstjes met progressiegerichte vragen. Andere maken gebruik van standaardvragenlijst maar bespreken die op een bij uitstek progressiegerichte manier na. In plaats van expertmatig na te bespreken (“Uit deze test komt dat jij …”) kunnen ze bijvoorbeeld vragen: “Was het voor jou nuttig om deze vragenlijst in te vullen?”, “Wat was er nuttig aan?, en “Op wat voor ideeën heeft het je gebracht?”.

5. Observatiesuggesties

Bij kandidaten die nog niet zo goed weten wat ze willen bereiken en/of die er nog niet aan toe zijn zelf stappen te gaan ondernemen kunnen observatiesuggesties nuttig zijn. Bij een observatiesuggestie geef je de kandidaat bijvoorbeeld de suggestie mee om de komende periode op te letten wat er goed gaat. Een ander voorbeeld is om de suggestie mee te geven om op te letten welke aspecten van het werk de komende periode voldoening geven. Observatiesuggesties kunnen verrassend veel opleveren doordat de kandidaat anders naar zichzelf en zijn omgeving gaat kijken.

Veel succes met het toepassen van deze suggesties.

 

Wat vind je van dit artikel?
  • Bruikbaar (4)
  • Interessant (0)